admin
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια αυτοάνοση νευρολογική νόσος που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα – δηλαδή τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Παρότι συχνά εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας 20-40 ετών, τα πρώτα σημάδια μπορεί να είναι ήπια, ασαφή ή να μοιάζουν με “συμπτώματα καθημερινότητας”.
Ακριβώς γι’ αυτό πολλοί δεν δίνουν σημασία ή καθυστερούν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια, οδηγώντας σε καθυστερημένη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Τι είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας;
Η ΣΚΠ προκαλεί προσβολή της μυελίνης, δηλαδή του προστατευτικού περιβλήματος των νευρικών ινών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα:
- Διακοπή ή καθυστέρηση των νευρικών σημάτων
- Φλεγμονές στο νευρικό σύστημα
- Συμπτώματα που επηρεάζουν την κίνηση, την αίσθηση, την όραση και τη σκέψη
Τα πρώτα συμπτώματα που πολλοί αγνοούν
1. Θολή ή διπλή όραση (διπλωπία)
Ξαφνική θόλωση σε ένα μάτι ή αίσθηση «σκοτώματος», μπορεί να είναι σημάδι οπτικής νευρίτιδας, μιας από τις πρώτες εκδηλώσεις της ΣΚΠ.
2. Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα άκρα ή στο πρόσωπο
Αν νιώθεις σαν να “κοιμήθηκε” το χέρι ή το πόδι σου, χωρίς προφανή λόγο, και το συναίσθημα επιμένει για μέρες, μπορεί να είναι νευρολογικό σύμπτωμα.
3. Αδυναμία ή δυσκολία σε μία πλευρά του σώματος
Ανεξήγητη μυϊκή αδυναμία στο ένα χέρι ή πόδι, ή αισθητή μείωση δύναμης, ειδικά σε δραστηριότητες που πριν ήταν εύκολες.
4. Αστάθεια ή απώλεια ισορροπίας
Αν σκοντάφτεις συχνά, χάνεις την ισορροπία σου ή έχεις τρέμουλο όταν κινείσαι, αυτά μπορεί να είναι πρώιμα σημάδια διαταραχής στο παρεγκεφαλιδικό σύστημα.
5. Κόπωση που δεν εξηγείται
Η νευρολογική κόπωση της ΣΚΠ είναι έντονη, επίμονη και δεν σχετίζεται με τη δραστηριότητα. Μπορεί να είναι από τα πρώτα και πιο παραγνωρισμένα συμπτώματα.
6. Διαταραχές ούρησης
Συχνοουρία, δυσκολία στην έναρξη της ούρησης ή αίσθηση μη πλήρους κένωσης της κύστης, χωρίς ουρολογική αιτία, μπορεί να έχουν νευρολογική βάση.
7. Ευαισθησία στη ζέστη
Αίσθηση επιδείνωσης των συμπτωμάτων όταν ζεσταίνεσαι (π.χ. στο μπάνιο ή το καλοκαίρι) – γνωστό ως φαινόμενο Uhthoff.
8. Προβλήματα συγκέντρωσης ή θολή σκέψη
Μπορεί να παρατηρήσεις δυσκολία στην ανάκληση λέξεων, στην οργάνωση σκέψεων ή στη συγκέντρωση, ακόμα και χωρίς άλλα εμφανή συμπτώματα.
9. Αλλαγές διάθεσης ή κατάθλιψη
Η ΣΚΠ μπορεί να επηρεάζει τον εγκέφαλο και τα κέντρα συναισθημάτων, οδηγώντας σε αιφνίδιες μεταπτώσεις διάθεσης, άγχος ή κατάθλιψη, που δεν σχετίζονται με εξωτερικά γεγονότα.
10. Ηλεκτρικό «σφύριγμα» στη σπονδυλική στήλη (σημείο Lhermitte)
Αίσθημα ηλεκτρικής εκκένωσης που διατρέχει τη σπονδυλική στήλη όταν σκύβεις το κεφάλι. Είναι χαρακτηριστικό σημάδι διαταραχής στο νωτιαίο μυελό.
Πότε να απευθυνθείς σε γιατρό
Αν εμφανίζεις δύο ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα που:
- Εμφανίστηκαν ξαφνικά
- Διαρκούν πάνω από 24-48 ώρες
- Δεν εξηγούνται από άλλη πάθηση
…τότε είναι σημαντικό να εξεταστείς από νευρολόγο και να υποβληθείς σε:
- Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού
- Οσφυονωτιαία παρακέντηση (σε κάποιες περιπτώσεις)
- Νευροφυσιολογικό έλεγχο
Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση
Η ΣΚΠ δεν θεραπεύεται πλήρως, αλλά η πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση βοηθά:
- Να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της νόσου
- Να περιοριστούν οι εξάρσεις και οι νευρολογικές βλάβες
- Να διατηρηθεί ποιότητα ζωής και λειτουργικότητα για πολλά χρόνια
Προειδοποίηση:Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Αν παρουσιάζεις επίμονα ή ανεξήγητα νευρολογικά συμπτώματα, μην τα αγνοήσεις. Συμβουλέψου νευρολόγο για εξειδικευμένο έλεγχο και σωστή διάγνωση.
