Ξυπνάτε το πρωί και διαπιστώνετε ότι το στόμα σας μυρίζει άσχημα; Αν ναι, δεν είστε μόνοι. Η κακοσμία του στόματος τις πρωινές ώρες είναι ένα πολύ κοινό φαινόμενο και συνήθως φυσιολογικό. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υποκρύπτει κάποια παθολογική κατάσταση που απαιτεί προσοχή.
Ας δούμε γιατί συμβαίνει, πότε είναι φυσιολογικό και πότε πρέπει να απευθυνθείτε στον οδοντίατρο ή στον γιατρό.
Γιατί μυρίζει το στόμα το πρωί
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η παραγωγή σάλιου μειώνεται σημαντικά. Το σάλιο παίζει βασικό ρόλο στην απομάκρυνση βακτηρίων από τη στοματική κοιλότητα. Όταν μειώνεται η ροή του:
- Τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται
- Παράγονται πτητικές ενώσεις θείου (VSCs), υπεύθυνες για την κακοσμία
- Τα υπολείμματα τροφών αποδομούνται πιο εύκολα
Έτσι, το στόμα αποκτά χαρακτηριστική πρωινή κακοσμία, η οποία βελτιώνεται με το βούρτσισμα και την επανενεργοποίηση της παραγωγής σάλιου.
Πότε είναι φυσιολογικό
Η πρωινή κακοσμία θεωρείται φυσιολογική όταν:
- Υποχωρεί μετά το βούρτσισμα και την κατανάλωση νερού ή τροφής
- Δεν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα (π.χ. πονόδοντο, αιμορραγία ούλων)
- Δεν παρατηρείται έντονη ή μόνιμη κακοσμία κατά τη διάρκεια της ημέρας
Σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για ένα παροδικό φαινόμενο που σχετίζεται με τη φυσιολογία του ύπνου.
Πότε είναι παθολογικό
Η πρωινή ή συνεχής κακοσμία μπορεί να είναι παθολογική όταν οφείλεται σε υποκείμενα προβλήματα. Ενδείξεις ότι χρειάζεται έλεγχος:
- Η κακοσμία επιμένει και μετά το βούρτσισμα
- Συνοδεύεται από δυσάρεστη γεύση στο στόμα
- Υπάρχει αιμορραγία ή πόνος στα ούλα
- Τα δόντια έχουν κινητικότητα ή φλεγμονή
- Παρατηρείται ξηροστομία
Παθολογικά αίτια κακοσμίας στόματος
1. Κακή στοματική υγιεινή
- Συσσώρευση πλάκας και πέτρας
- Αποσύνθεση υπολειμμάτων τροφών
- Ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα
2. Ξηροστομία
Η μειωμένη παραγωγή σάλιου (λόγω φαρμάκων, άγχους ή νόσων) ενισχύει την κακοσμία.
3. Κακή κατάσταση προσθετικών (π.χ. μασέλες)
Η κακή καθαριότητα προσθετικών μπορεί να προκαλέσει δυσοσμία.
4. Παθήσεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού
- Χρόνια ιγμορίτιδα
- Ρινικοί πολύποδες
- Φαρυγγίτιδα
5. Γαστρεντερικά προβλήματα
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ)
- Προβλήματα στο στομάχι ή στο ήπαρ
Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε την κακοσμία
Για την αντιμετώπιση της φυσιολογικής ή ελαφράς κακοσμίας:
- Βουρτσίζετε δόντια και γλώσσα πρωί και βράδυ
- Χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα καθημερινά
- Πλένετε τη γλώσσα (με ειδικό καθαριστή ή με την οδοντόβουρτσα)
- Χρησιμοποιείτε αντισηπτικό στοματικό διάλυμα
- Πίνετε άφθονο νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Αποφεύγετε υπερβολική κατανάλωση καφέ και αλκοόλ
Εάν το πρόβλημα επιμένει, απαιτείται οδοντιατρικός και πιθανώς ιατρικός έλεγχος για να αποκλειστούν παθολογικές αιτίες.
Πότε να επισκεφθείτε γιατρό ή οδοντίατρο
Απευθυνθείτε σε ειδικό αν:
- Η κακοσμία είναι έντονη και μόνιμη
- Υπάρχουν άλλα συμπτώματα (πόνος, ξηροστομία, δυσκολία στην κατάποση)
- Έχετε χρόνια στοματικά προβλήματα
- Παρατηρείτε αλλαγές στο στόμα ή στις αναπνευστικές οδούς
Η έγκαιρη διάγνωση συμβάλλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Προειδοποίηση (disclaimer)
Το άρθρο αυτό προσφέρει γενικές πληροφορίες και δεν υποκαθιστά την ιατρική διάγνωση ή θεραπεία. Αν αντιμετωπίζετε επίμονη κακοσμία, συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο ή τον γιατρό σας για εξατομικευμένη αξιολόγηση.