Η σιδηροπενική αναιμία είναι μια από τις πιο κοινές ελλείψεις παγκοσμίως – και κυρίως στις γυναίκες. Τα πιο γνωστά συμπτώματά της είναι η κόπωση, η χλωμάδα και η ζάλη, όμως υπάρχει ένα σημάδι που περνά απαρατήρητο σχεδόν από όλους και μπορεί να σε προειδοποιήσει νωρίτερα από κάθε άλλο:
Η έντονη επιθυμία για… πάγο, χώμα ή ακόμη και σαπούνι.
Ναι, καλά διάβασες. Αυτή η παράξενη συμπεριφορά ονομάζεται αλλοτριοφαγία (pica) και συνδέεται συχνά με τη σιδηροπενική αναιμία.
Τι είναι το pica;
Το pica είναι η επιθυμία κατανάλωσης μη φαγώσιμων ουσιών, όπως:
- Πάγος (ice craving)
- Χώμα ή άμμος
- Κιμωλία
- Άμυλο
- Απορρυπαντικό ή σαπούνι (σε ακραίες περιπτώσεις)
Είναι συχνότερο στις γυναίκες με χαμηλό σίδηρο, ειδικά κατά την εγκυμοσύνη ή σε χρόνια αναιμία. Η πιο «κοινή» μορφή του, που συνήθως δεν ανησυχεί κανέναν, είναι η εμμονή στο να μασάς ή να τρως πάγο – και εκεί ακριβώς κρύβεται το υποτιμημένο σύμπτωμα.
Γιατί σχετίζεται με τον σίδηρο;
Η ακριβής αιτία δεν είναι ξεκάθαρη, αλλά ερευνητές πιστεύουν ότι ο οργανισμός αναζητά μέσω αυτών των παράξενων “λιγούρων” να καλύψει ελλείψεις, ή ότι τα ερεθίσματα δίνουν προσωρινή ανακούφιση στα συμπτώματα της αναιμίας, όπως η υπνηλία ή η δυσφορία.
Μερικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι η ψύξη από τον πάγο δίνει αίσθηση “καθαρού μυαλού” σε όσους έχουν brain fog λόγω χαμηλού αιματοκρίτη.
Άλλα ύπουλα συμπτώματα σιδηροπενικής αναιμίας
Εκτός από την παράξενη επιθυμία για μη φαγώσιμα, η έλλειψη σιδήρου μπορεί να εκδηλωθεί με:
- Σπασμένα ή εύθραυστα νύχια
- Αίσθηση κρύου στα χέρια και τα πόδια
- Τριχόπτωση
- Ταχυπαλμίες ή “φτερουγίσματα” στο στήθος
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Δυσανεξία στην άσκηση
Πολλοί τα αποδίδουν σε στρες ή υπερένταση – και έτσι αργεί η διάγνωση.
Πότε να κάνεις εξετάσεις
Αν:
- Έχεις κόπωση που δεν εξηγείται
- Τρως ή μασάς πάγο συχνά
- Έχεις ιστορικό βαριάς περιόδου ή αιμορραγίας
- Παρουσιάζεις 2-3 από τα παραπάνω συμπτώματα
… είναι ώρα να κάνεις έλεγχο σιδήρου και φερριτίνης (και όχι μόνο αιματοκρίτη, που συχνά είναι ψευδώς φυσιολογικός).
Τι μπορείς να κάνεις
Διατροφή:- Κόκκινο κρέας, συκώτι, φακές, σπανάκι, αυγά- Συνδυασμός με βιταμίνη C (π.χ. λεμόνι) για καλύτερη απορρόφηση- Αποφυγή καφέ/τσάι κοντά στα γεύματα, γιατί εμποδίζουν την απορρόφηση
Συμπληρώματα σιδήρου (μόνο με ιατρική σύσταση):- Υπάρχουν πολλές μορφές (σιδηρούχα δισκία, υγρά, συνδυασμοί με φυλλικό οξύ)- Συχνά χρειάζονται τουλάχιστον 3 μήνες για αποκατάσταση των αποθεμάτων
Και το σημαντικότερο;
Αν πιάνεις τον εαυτό σου να τρώει πάγο με εμμονή, μην το γελάς. Μπορεί να είναι το πιο ήσυχο καμπανάκι που σου χτυπάει ο οργανισμός σου.
Η έγκαιρη διάγνωση της σιδηροπενικής αναιμίας προλαμβάνει σοβαρές επιπλοκές και σου χαρίζει ξανά ενέργεια, καθαρό μυαλό και ισορροπία.