Όλοι έχουμε νιώσει κάποια στιγμή μια ξαφνική ζαλάδα, αίσθηση αστάθειας ή ένα «θολό» κεφάλι. Όταν όμως η ζαλάδα εμφανίζεται χωρίς εμφανή λόγο και χωρίς προειδοποίηση, τότε η ανησυχία είναι απολύτως φυσιολογική.
Αν και συχνά η ζαλάδα δεν σχετίζεται με κάτι σοβαρό, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι ένδειξη υποκείμενου προβλήματος. Ας δούμε τι μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτό το σύμπτωμα και πότε είναι καλό να το διερευνήσεις.
Τι σημαίνει «ζαλάδα χωρίς λόγο»;
Ο όρος «ζαλάδα» μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους:
- Αίσθηση ότι το δωμάτιο γυρίζει (ίλιγγος)
- Αστάθεια στο περπάτημα
- Ξαφνική σκοτοδίνη ή λιποθυμική τάση
- Σαν να “χάνεται” για λίγο η επαφή με το περιβάλλον
Αν δεν έχεις προηγηθεί σωματική κόπωση, αφυδάτωση, έκθεση σε ήλιο ή αλλαγές στη διατροφή, τότε η ζαλάδα δεν είναι «τυχαία» και ίσως απαιτεί περαιτέρω έλεγχο.
Πιθανές αιτίες ζάλης χωρίς προφανή λόγο
1. Ορθοστατική υπόταση
Μείωση της πίεσης όταν σηκώνεσαι απότομα από καθιστή ή ξαπλωμένη θέση. Είναι πιο συχνή σε:
- Άτομα με χαμηλή πίεση
- Ηλικιωμένους
- Όσους λαμβάνουν φάρμακα για υπέρταση
2. Προβλήματα στο έσω ους (αυτί)
Το εσωτερικό αυτί ελέγχει την ισορροπία. Αν κάτι το επηρεάζει (π.χ. ίλιγγος θέσης, ωτίτιδα, νόσος Meniere), προκαλείται έντονη ζάλη με ναυτία ή εμβοές.
3. Αναιμία ή έλλειψη σιδήρου
Η μειωμένη αιμοσφαιρίνη επηρεάζει την οξυγόνωση του εγκεφάλου. Συνήθως συνοδεύεται από:
- Κόπωση
- Ωχρότητα
- Δύσπνοια
4. Αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές
Ακόμα και ήπια αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει αίσθηση αποπροσανατολισμού και ζαλάδα.
5. Χαμηλά επίπεδα σακχάρου (υπογλυκαιμία)
Συμβαίνει συχνά όταν:
- Δεν έχεις φάει για πολλές ώρες
- Έχεις κάνει έντονη άσκηση χωρίς επαρκή ενέργεια
- Υπάρχει διαβητική ρύθμιση
6. Άγχος και κρίσεις πανικού
Το άγχος μπορεί να προκαλέσει ψευδή αίσθηση ζάλης, που δεν σχετίζεται με οργανική αιτία αλλά είναι απόλυτα υπαρκτή για το άτομο.
Πότε να ανησυχήσεις
Η ζάλη χρειάζεται άμεση ιατρική εκτίμηση όταν:
- Είναι ξαφνική και πολύ έντονη
- Συνοδεύεται από θολή όραση, δυσκολία στην ομιλία, αστάθεια ή μουδιάσματα (ενδείξεις νευρολογικού προβλήματος)
- Διαρκεί αρκετά λεπτά ή ώρες
- Επανέρχεται τακτικά, χωρίς προφανή αφορμή
- Συνοδεύεται από πυρετό, πόνο στον αυχένα ή εμετούς
Τι να κάνεις μέχρι να εξεταστείς
- Κάθισε ή ξάπλωσε αμέσως αν νιώσεις ότι χάνεις την ισορροπία σου
- Απόφυγε να οδηγήσεις ή να σηκώσεις βάρη
- Πιες νερό, φάε κάτι ελαφρύ αν έχεις αργήσει να φας
- Κατέγραψε τα συμπτώματα για να τα εξηγήσεις καλύτερα στον γιατρό
Προειδοποίηση
Το άρθρο αυτό έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστά την αξιολόγηση από επαγγελματία υγείας. Αν αντιμετωπίζεις επαναλαμβανόμενες ή έντονες ζαλάδες, απευθύνσου άμεσα σε γιατρό για πλήρη διάγνωση.