admin
Ένα φαινομενικά ακίνδυνο σημάδι στο δέρμα μπορεί να κρύβει κάτι πιο σοβαρό από ό,τι νομίζουμε. Το μελάνωμα, η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος, ξεκινά συχνά ως ένα μικρό, αθώο στίγμα. Η έγκαιρη αναγνώριση μπορεί κυριολεκτικά να σώσει ζωές.
Τι είναι το μελάνωμα
Το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη – τη χρωστική που δίνει στο δέρμα το χρώμα του. Παρότι πιο σπάνιο από άλλες μορφές καρκίνου του δέρματος, είναι πολύ πιο επιθετικό.
Το πρώτο σημάδι που πρέπει να σε ανησυχήσει
Συνήθως το μελάνωμα ξεκινά με μια αλλαγή σε υπάρχοντα σπίλο (ελιά) ή με την εμφάνιση ενός νέου, ασυνήθιστου σημαδιού στο δέρμα. Υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη αναγνώριση του κινδύνου.
Το ABCDE του μελανώματος
Οι δερματολόγοι χρησιμοποιούν τον κανόνα ABCDE για την αξιολόγηση ενός ύποπτου σπίλου. Κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε ένα χαρακτηριστικό:
- A – Asymmetry (Ασυμμετρία): Το ένα μισό της ελιάς δεν μοιάζει με το άλλο.
- B – Border (Περιθώριο): Τα όρια είναι ακανόνιστα, οδοντωτά ή δυσδιάκριτα.
- C – Color (Χρώμα): Το χρώμα δεν είναι ομοιόμορφο και μπορεί να περιλαμβάνει αποχρώσεις του καφέ, μαύρου, ακόμα και κόκκινου ή μπλε.
- D – Diameter (Διάμετρος): Πάνω από 6 χιλιοστά (όσο η γόμα ενός μολυβιού), αν και μπορεί να είναι και μικρότερο.
- E – Evolution (Εξέλιξη): Αλλαγές σε μέγεθος, σχήμα, χρώμα ή αίσθηση (π.χ. φαγούρα ή αιμορραγία).
Σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσεις
Εκτός από τα παραπάνω, υπάρχουν και άλλα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία μελανώματος:
- Εμφάνιση νέου σκούρου σημαδιού ή σπίλου σε ενήλικη ζωή
- Πληγή που δεν επουλώνεται
- Σημάδι που πονάει, αιμορραγεί ή προκαλεί φαγούρα
- Οικεία ελιά που έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει μελάνωμα, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο:
- Ανοιχτόχρωμο δέρμα, μαλλιά ή μάτια
- Ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων
- Μεγάλος αριθμός ελιών ή άτυπων σπίλων
- Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
- Υπερβολική έκθεση στον ήλιο ή χρήση σολάριουμ
Πώς να προφυλαχθείς
Η πρόληψη είναι το κλειδί για την αποφυγή του μελανώματος. Οι παρακάτω συνήθειες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο:
- Χρήση αντηλιακού με SPF 30 και άνω, καθημερινά
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο τις ώρες αιχμής (11:00 – 16:00)
- Χρήση καπέλου, γυαλιών ηλίου και ρούχων που καλύπτουν το δέρμα
- Αποφυγή τεχνητού μαυρίσματος
- Αυτοεξέταση του δέρματος μία φορά τον μήνα
- Ετήσια επίσκεψη σε δερματολόγο για έλεγχο σπίλων
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης
Όταν το μελάνωμα διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, η πιθανότητα ίασης φτάνει έως και το 98%. Γι’ αυτό η παρατήρηση οποιασδήποτε αλλαγής στο δέρμα σου είναι ζωτικής σημασίας.
Εάν έχεις αμφιβολία για ένα σημάδι ή μια ελιά, απευθύνσου σε έναν δερματολόγο. Μην περιμένεις να «δει» αν θα φύγει μόνο του.
Με λίγα λόγια
Ένα απλό σημάδι στο δέρμα μπορεί να είναι το πρώτο καμπανάκι για κάτι πολύ πιο σοβαρό. Η γνώση και η πρόληψη σώζουν ζωές – κυριολεκτικά. Παρατήρησε το δέρμα σου, ενημερώσου και μη διστάσεις να ζητήσεις ιατρική γνώμη όταν κάτι σε ανησυχεί.
