admin
Η τεστοστερόνη θεωρείται η «ορμόνη-οδηγός» για την ανδρική υγεία, αλλά η πτώση της μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία και να περάσει απαρατήρητη για χρόνια. Τα συμπτώματα της χαμηλής τεστοστερόνης (ή υπογοναδισμού) δεν περιορίζονται μόνο στη σεξουαλική λειτουργία – επηρεάζουν ενέργεια, διάθεση, μνήμη, ακόμα και το βάρος.
Τι είναι η τεστοστερόνη και γιατί είναι τόσο σημαντική
Η τεστοστερόνη είναι η κύρια ανδρογόνος ορμόνη στους άνδρες, που παράγεται στους όρχεις και επηρεάζει:
- Τη σεξουαλική επιθυμία και λειτουργία
- Τη μυϊκή και οστική μάζα
- Τη διάθεση και την ενέργεια
- Τη γνωστική λειτουργία (συγκέντρωση – μνήμη)
Μετά τα 30, τα επίπεδά της μειώνονται φυσιολογικά κατά περίπου 1% τον χρόνο, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις πέφτουν απότομα ή πρόωρα.
Συμπτώματα χαμηλής τεστοστερόνης
Τα σημάδια είναι πολλές φορές ασαφή και συχνά αποδίδονται στο στρες ή στην ηλικία. Αν παρατηρείς περισσότερα από 2-3 από τα παρακάτω, καλό είναι να συζητήσεις με γιατρό.
Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία (χαμηλή λίμπιντο)
- Δυσκολία στη στύση ή μειωμένη ποιότητα στύσης
- Μειωμένος αριθμός πρωινών στύσεων
- Απώλεια μυϊκής μάζας ή δύναμης
- Αύξηση λίπους, κυρίως στην κοιλιά
- Ανεξήγητη κόπωση, ακόμη και μετά από ξεκούραση
- Κατάθλιψη ή ευερεθιστότητα
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή «θολούρα» σκέψης
- Μειωμένη αντοχή και ενέργεια στην καθημερινότητα
- Απώλεια τριχοφυΐας στο σώμα ή το πρόσωπο
Αν έχεις διαρκή κόπωση και χαμηλή ενέργεια, δες ποιες είναι οι πιο κοινές αιτίες και πώς να τις αντιμετωπίσεις
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η επιβεβαίωση γίνεται με αιματολογική εξέταση τεστοστερόνης, ιδανικά το πρωί (07:00-10:00), όταν τα επίπεδα είναι στο ανώτερο σημείο τους.
Τιμές αναφοράς:
- >300 ng/dl: φυσιολογικά
- 200-300 ng/dl: οριακά χαμηλά
- <200 ng/dl: πιθανός υπογοναδισμός – χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση
Μπορεί να χρειαστεί και έλεγχος FSH, LH και SHBG για να διευκρινιστεί η αιτία της πτώσης.
Διάβασε περισσότερα για τα σημάδια που δείχνουν ότι έχεις έλλειψη τεστοστερόνης
Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες
- Ηλικία (φυσιολογική μείωση μετά τα 40)
- Παχυσαρκία
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
- Κακή διατροφή ή υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Στρες και έλλειψη ύπνου
- Χρόνιες ασθένειες (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια, υπνική άπνοια)
- Χρήση αναβολικών ή κορτιζόνης
Μάθε πώς ο κακός ύπνος μπορεί να επηρεάσει ορμόνες και διάθεση
Τι μπορείς να κάνεις
Ανάλογα με τα επίπεδα, ο γιατρός μπορεί να προτείνει:
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή, άσκηση, διαχείριση στρες)
- Απώλεια βάρους αν υπάρχει κοιλιακή παχυσαρκία
- Αντιμετώπιση υπνικής άπνοιας
- Ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (μόνο σε επιβεβαιωμένη έλλειψη)
Ποτέ μην παίρνεις τεστοστερόνη χωρίς επίβλεψη γιατρού – έχει παρενέργειες και δεν είναι «μαγική λύση».
Να θυμάσαι
Η χαμηλή τεστοστερόνη δεν είναι ταμπού ούτε «φυσιολογικό κομμάτι της ηλικίας». Αν παρατηρείς αλλαγές στη σεξουαλική σου λειτουργία, τη διάθεση ή το σώμα σου, αξίζει να το ψάξεις. Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να σου αποκαλύψει πολλά – και να σε βοηθήσει να επανέλθεις.
