Στίγμα ψυχικής ασθένειας: Πώς μπορούμε να το καταπολεμήσουμε

Τι είναι το στίγμα γύρω από την ψυχική ασθένεια

Το στίγμα της ψυχικής ασθένειας αναφέρεται στα αρνητικά στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν άτομα με ψυχικές διαταραχές. Πρόκειται για μια κοινωνική στάση που τροφοδοτείται από την άγνοια, τον φόβο και τη λανθασμένη πληροφόρηση.

Το στίγμα μπορεί να εμποδίσει τα άτομα να αναζητήσουν βοήθεια, να απομονωθούν κοινωνικά και να βιώσουν επιπρόσθετη συναισθηματική πίεση.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις του στίγματος

Κοινωνική απομόνωση

Πολλά άτομα με ψυχικές διαταραχές βιώνουν απόρριψη από το κοινωνικό και επαγγελματικό τους περιβάλλον, γεγονός που οδηγεί σε απομόνωση και μοναξιά.

Καθυστέρηση στην αναζήτηση βοήθειας

Ο φόβος της κριτικής ή της απόρριψης μπορεί να καθυστερήσει την αναζήτηση θεραπείας, επιδεινώνοντας την πορεία της ψυχικής ασθένειας.

Εσωτερικευμένο στίγμα

Πολλοί άνθρωποι υιοθετούν τα αρνητικά στερεότυπα που ακούνε και αρχίζουν να ντρέπονται ή να κατηγορούν τον εαυτό τους για την κατάστασή τους.

Περιορισμένες επαγγελματικές ευκαιρίες

Το στίγμα μπορεί να μειώσει τις επαγγελματικές δυνατότητες, καθώς ορισμένοι εργοδότες εξακολουθούν να διατηρούν προκαταλήψεις απέναντι σε άτομα με ψυχικές δυσκολίες.

Γιατί επιμένει το στίγμα της ψυχικής ασθένειας

• Έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευσης

• Λανθασμένες αναπαραστάσεις στα μέσα ενημέρωσης

• Φόβος για το “διαφορετικό” ή το “άγνωστο”

• Ιστορικές προκαταλήψεις που συνεχίζουν να επηρεάζουν τις κοινωνικές αντιλήψεις

Η καταπολέμηση του στίγματος απαιτεί συλλογική προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.

Πώς μπορούμε να καταπολεμήσουμε το στίγμα της ψυχικής ασθένειας

Εκπαίδευση και ενημέρωση

• Διαδώστε επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες για τις ψυχικές διαταραχές.

• Οργανώστε ή συμμετέχετε σε σεμινάρια, ημερίδες και εκστρατείες ενημέρωσης.

• Αναδείξτε θετικά πρότυπα ατόμων που διαχειρίζονται αποτελεσματικά την ψυχική τους υγεία.

Προώθηση ανοιχτού διαλόγου

• Μιλήστε ανοιχτά για την ψυχική υγεία χωρίς ντροπή ή φόβο.

• Ενθαρρύνετε συζητήσεις στους χώρους εργασίας, στα σχολεία και στην κοινότητα.

Συμβουλή: Οι προσωπικές ιστορίες και εμπειρίες έχουν μεγάλη δύναμη στην αλλαγή των αντιλήψεων.

Αντιμετώπιση της γλώσσας

• Αποφύγετε τη χρήση υποτιμητικών όρων για την ψυχική ασθένεια.

• Επιλέγετε λέξεις που δείχνουν σεβασμό και ενσυναίσθηση.

Για παράδειγμα, αντί για “τρελός”, προτιμήστε “άτομο που αντιμετωπίζει ψυχικές δυσκολίες”.

Στήριξη ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές

• Προσφέρετε πρακτική και συναισθηματική υποστήριξη.

• Ενθαρρύνετε τα άτομα να ζητούν βοήθεια όταν τη χρειάζονται.

• Υπερασπιστείτε τα δικαιώματά τους όταν βλέπετε διακρίσεις ή άδικη μεταχείριση.

Προώθηση θετικών αναπαραστάσεων στα μέσα ενημέρωσης

• Υποστηρίξτε την προβολή αληθινών, ισορροπημένων ιστοριών γύρω από την ψυχική υγεία.

• Καταδείξτε παραπλανητικές ή στιγματιστικές απεικονίσεις όταν τις συναντάτε.

Ο ρόλος της κοινωνίας και της πολιτείας

• Δημιουργία πολιτικών κατά των διακρίσεων στον εργασιακό χώρο και στις υπηρεσίες υγείας.

• Υποστήριξη προγραμμάτων κοινωνικής ενσωμάτωσης.

• Χρηματοδότηση προγραμμάτων ψυχικής υγείας με στόχο την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση.

Η αλλαγή ξεκινά τόσο από την προσωπική ευθύνη όσο και από τη συλλογική δράση.