Ψωρίαση: Συμπτώματα στο δέρμα και σύγχρονες θεραπείες

Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική, φλεγμονώδης δερματοπάθεια που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αν και τα αίτιά της δεν είναι απόλυτα γνωστά, θεωρείται ότι σχετίζεται με γενετικούς και ανοσολογικούς παράγοντες. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η εφαρμογή κατάλληλης θεραπείας μπορούν να βελτιώσουν αισθητά την ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Τι είναι η ψωρίαση

Η ψωρίαση προκαλεί υπερβολική παραγωγή κυττάρων της επιδερμίδας, με αποτέλεσμα την εμφάνιση παχιάς, ξηρής και φολιδωτής επιδερμίδας. Η φλεγμονή και ο ερεθισμός συνοδεύουν συχνά τα συμπτώματα, ενώ η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε διάφορα σημεία του σώματος.

Κύρια συμπτώματα στο δέρμα

Η ψωρίαση έχει χαρακτηριστικά δερματικά σημάδια, που διαφέρουν σε ένταση και έκταση από άτομο σε άτομο:

• Κόκκινες πλάκες με αργυρόλευκες φολίδες
• Ξηρότητα και σκασίματα στο δέρμα, που μπορεί να ματώνουν
• Φαγούρα ή/και αίσθημα καύσου
• Πάχυνση και αλλοιώσεις των νυχιών (ονυχοψωρίαση)
• Συμμετρικές βλάβες, συνήθως στους αγκώνες, γόνατα, τριχωτό κεφαλής, οσφύ και πέλματα

Είδη ψωρίασης

Υπάρχουν διάφορες μορφές της νόσου:

Κατά πλάκας ψωρίαση (πλακώδης)

Η πιο συχνή μορφή, με χαρακτηριστικές κόκκινες πλάκες και λέπια.

Σταγονοειδής ψωρίαση

Εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά ή νέους, με μικρές κόκκινες σταγόνοειδείς βλάβες, συχνά μετά από λοίμωξη.

Αντεστραμμένη ψωρίαση

Βλάβες σε πτυχές του σώματος (μασχάλες, βουβωνική χώρα, κάτω από το στήθος), χωρίς λέπια.

Φλυκταινώδης ψωρίαση

Σπάνια και σοβαρή μορφή, με φλύκταινες γεμάτες πύον.

Ερυθροδερμική ψωρίαση

Πολύ σοβαρή και επικίνδυνη μορφή, με διάχυτη ερυθρότητα σε ολόκληρο το σώμα και απολέπιση.

Παράγοντες που επιδεινώνουν την ψωρίαση

• Στρες και ψυχολογική πίεση
• Κάπνισμα και κατανάλωση αλκοόλ
• Κρυολόγημα ή λοιμώξεις
• Ορισμένα φάρμακα (π.χ. β-αναστολείς, λιθίου)
• Τραυματισμός του δέρματος (φαινόμενο Koebner)

Σύγχρονες θεραπείες για την ψωρίαση

Η θεραπεία εξατομικεύεται ανάλογα με τη σοβαρότητα και τον τύπο της ψωρίασης.

Τοπική θεραπεία

Για ήπιες μορφές:

• Κορτικοστεροειδή σε κρέμες ή αλοιφές
• Ανάλογα βιταμίνης D3
• Σαλικυλικό οξύ (απολεπιστικό)
• Πίσσα ή ρητινοειδή
• Ενυδατικές κρέμες για μείωση ξηρότητας και φαγούρας

Φωτοθεραπεία

Η χρήση UVB ακτινοβολίας ή PUVA θεραπείας βοηθά σε μέτριες ή σοβαρές περιπτώσεις. Πραγματοποιείται υπό ιατρική επίβλεψη.

Συστηματική φαρμακευτική αγωγή

Για εκτεταμένες ή ανθεκτικές μορφές:

• Μεθοτρεξάτη και κυκλοσπορίνη (ανοσοκατασταλτικά)
• Ακιτρετίνη (ρετινοειδές)
• Αποφευκτικό σχήμα σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας

Βιολογικές θεραπείες

Σύγχρονες στοχευμένες θεραπείες που αναστέλλουν συγκεκριμένους παράγοντες της φλεγμονής:

• Αντισώματα κατά του TNF-α
• Αναστολείς IL-17 και IL-23
• Χορηγούνται με ενέσεις και απαιτούν παρακολούθηση

Φυσικές και υποστηρικτικές προσεγγίσεις

• Καθημερινή ενυδάτωση του δέρματος
• Χρήση σαπουνιών χωρίς άρωμα και ήπιων καθαριστικών
• Προσεκτική έκθεση στον ήλιο, με μέτρο
• Καλή ψυχολογική υποστήριξη, καθώς το άγχος επηρεάζει έντονα την πορεία της νόσου
• Διατροφή πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά (π.χ. λιναρόσπορος, σολομός)