Η ψώρα είναι μια μεταδοτική δερματική νόσος που προκαλεί έντονο κνησμό και μικρά εξανθήματα. Παρότι δεν είναι επικίνδυνη, προκαλεί έντονη ενόχληση και εξαπλώνεται εύκολα, γι’ αυτό απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση.
Τι είναι η ψώρα;
Η ψώρα προκαλείται από ένα μικροσκοπικό άκαρι, το Sarcoptes scabiei, το οποίο τρυπώνει κάτω από το δέρμα, δημιουργώντας σήραγγες όπου αποθέτει τα αυγά του. Ο οργανισμός αντιδρά στην παρουσία του ακάρεος και των περιττωμάτων του με έντονη φαγούρα και φλεγμονή.
Πώς μεταδίδεται η ψώρα
Η ψώρα κολλάει πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο, κυρίως με:
- Παρατεταμένη δερματική επαφή, όπως στον ύπνο ή κατά τη φροντίδα άλλου ατόμου
- Κοινή χρήση ρούχων, σεντονιών ή πετσετών
- Στενή επαφή σε χώρους συγχρωτισμού, όπως νοσοκομεία, γηροκομεία, σχολεία, στρατόπεδα
Η απλή χειραψία δεν μεταδίδει εύκολα τη νόσο. Χρειάζεται συνήθως παρατεταμένη επαφή.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα βασικά σημεία είναι:
- Έντονος κνησμός, που επιδεινώνεται το βράδυ
- Μικρά κόκκινα σπυράκια ή «γραμμές» (σήραγγες) στο δέρμα
- Πληγές από το ξύσιμο, που μπορεί να μολυνθούν
- Συνήθεις περιοχές εμφάνισης:
- Μεσοδακτύλια διαστήματα
- Καρποί
- Αγκώνες
- Μέση και κοιλιά
- Γεννητικά όργανα
- Στήθος και μασχάλες
Στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, μπορεί να εμφανιστεί σε παλάμες, πέλματα και πρόσωπο.
Σε πόσο καιρό εμφανίζονται τα συμπτώματα
- Αν είναι πρώτη φορά που κολλάει κάποιος: τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από 3-6 εβδομάδες
- Αν έχει ξανακολλήσει στο παρελθόν: τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε 1-4 ημέρες
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται κλινικά, από δερματολόγο, ο οποίος εξετάζει τα σημεία. Σε αμφίβολες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει δερμοαπόξεση και εξέταση στο μικροσκόπιο για να εντοπιστούν άκαρια ή αυγά.
Πώς θεραπεύεται
Η ψώρα θεραπεύεται πλήρως, αρκεί να γίνει σωστή εφαρμογή της θεραπείας και να τηρηθούν οι οδηγίες. Οι βασικές επιλογές είναι:
1. Τοπική αγωγή (φαρμακευτικές κρέμες/λοσιόν)
- Περμεθρίνη 5%: εφαρμόζεται σε όλο το σώμα από τον λαιμό και κάτω (στα παιδιά και στο κεφάλι) και παραμένει για 8-12 ώρες πριν ξεπλυθεί
- Βενζοϊκό βενζύλιο ή θειϊκή αλοιφή σε ορισμένες περιπτώσεις
- Επανεφαρμογή μετά από 7 ημέρες, ανάλογα με τις οδηγίες
2. Από του στόματος φάρμακο
- Ιβερμεκτίνη (σε μορφή χαπιού) για εκτεταμένες μορφές, σε περίπτωση αποτυχίας της τοπικής θεραπείας ή σε περιπτώσεις πολλών κρουσμάτων (οικογένειες, ιδρύματα)
Σε πόσο καιρό θεραπεύεται η ψώρα;
- Μετά τη σωστή αγωγή, τα άκαρια πεθαίνουν μέσα σε 24-48 ώρες
- Η φαγούρα μπορεί να συνεχιστεί για 2-4 εβδομάδες, ακόμα και χωρίς ενεργή προσβολή (λόγω αλλεργικής αντίδρασης στα νεκρά άκαρια)
- Αν τα συμπτώματα επιμένουν πάνω από 4 εβδομάδες, χρειάζεται επανεκτίμηση
Προσοχή στην απολύμανση
Για να μην ξανακολλήσεις:
- Πλύνε όλα τα ρούχα, σεντόνια, πετσέτες στους 60°C και άνω
- Ό,τι δεν μπορεί να πλυθεί, βάλε το σε σφραγισμένη σακούλα για 72 ώρες
- Ταυτόχρονη θεραπεία όλων των ατόμων στο ίδιο σπίτι, ακόμα και αν δεν έχουν συμπτώματα
Προειδοποίηση:Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την ιατρική διάγνωση ή θεραπεία. Αν υποψιάζεσαι ότι έχεις ψώρα, επικοινώνησε άμεσα με δερματολόγο για κατάλληλη καθοδήγηση και αποφυγή εξάπλωσης.