admin
Οι προληπτικές εξετάσεις για τους άνδρες είναι απαραίτητες για την έγκαιρη διάγνωση πολλών ασθενειών, πριν καν εμφανιστούν συμπτώματα. Αν και συχνά αμελούνται, ειδικά σε νεαρές ηλικίες, μπορούν να σώσουν ζωές και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σε βάθος χρόνου.
Γιατί είναι σημαντικές οι προληπτικές εξετάσεις
Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία. Οι προληπτικοί έλεγχοι βοηθούν στην αναγνώριση παραγόντων κινδύνου και στην έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας, όπως καρδιοπάθειες, διαβήτης, υπέρταση και καρκίνοι.
- Δίνουν τη δυνατότητα για πρώιμη διάγνωση ασυμπτωματικών παθήσεων
- Συμβάλλουν στην καλύτερη παρακολούθηση της υγείας μέσα στα χρόνια
- Επιτρέπουν εξατομικευμένες παρεμβάσεις (διατροφή, φάρμακα, άσκηση)
- Χτίζουν σχέση εμπιστοσύνης με τον γιατρό για μακροχρόνια φροντίδα
Βασικές εξετάσεις ανά ηλικία
Ο προληπτικός έλεγχος διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία, το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής του άνδρα. Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένες βασικές εξετάσεις που πρέπει να επαναλαμβάνονται τακτικά.
Από την ηλικία των 20 ετών
Οι έλεγχοι εστιάζουν στην πρόληψη καρδιομεταβολικών και σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων.
- Γενική αίματος και γενική ούρων
- Χοληστερίνη (ολική, LDL, HDL) και τριγλυκερίδια
- Σάκχαρο νηστείας ή καμπύλη γλυκόζης
- Έλεγχος ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας
- Έλεγχος αρτηριακής πίεσης
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (κυρίως αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό)
- Έλεγχος για ΣΜΝ (HIV, ηπατίτιδες, σύφιλη, χλαμύδια) σε σεξουαλικά ενεργούς άνδρες
Από την ηλικία των 40 ετών
Αρχίζει η συστηματική παρακολούθηση για παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία και τον τρόπο ζωής.
- Δείκτης PSA για τον προστάτη
- Ετήσιος καρδιολογικός έλεγχος (Triplex καρδιάς, δοκιμασία κόπωσης)
- Μέτρηση οστικής πυκνότητας (σε άνδρες με παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση)
- Ενδοσκόπηση ή κολονοσκόπηση αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
- Έλεγχος θυρεοειδούς (TSH, FT4) ειδικά αν υπάρχουν συμπτώματα ή οικογενειακό ιστορικό
Από την ηλικία των 50 ετών και άνω
Αυξάνεται η ανάγκη για πιο συστηματικό έλεγχο, καθώς μεγαλώνει η πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών χρόνιων νοσημάτων.
- Κολονοσκόπηση κάθε 5-10 χρόνια
- Μέτρηση PSA και ψηλάφηση προστάτη κάθε χρόνο
- Οφθαλμολογικός έλεγχος για γλαύκωμα και εκφύλιση ωχράς κηλίδας
- Ακοολογικός έλεγχος
- Έλεγχος για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής (ιδιαίτερα για καπνιστές)
- Τακτικός έλεγχος αρτηριακής πίεσης, σακχάρου και λιπιδίων
Προληπτικές εξετάσεις για ειδικούς πληθυσμούς
Ορισμένοι άνδρες χρειάζονται πιο συχνούς ή εξειδικευμένους ελέγχους, ανάλογα με τις συνθήκες της ζωής τους ή το οικογενειακό τους ιστορικό.
Ποιοι πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί
- Καπνιστές: αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο, καρδιοπάθειες, ΧΑΠ
- Άνδρες με παχυσαρκία ή καθιστική ζωή: αυξημένος καρδιομεταβολικός κίνδυνος
- Άτομα με κληρονομικότητα σε καρδιοπάθειες, διαβήτη ή καρκίνους
- Επαγγελματίες που εργάζονται σε βλαβερές συνθήκες (χημικά, ακτινοβολία)
- Άνδρες με σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα στο παρελθόν
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να συστήσει πιο συχνούς ή εξειδικευμένους ελέγχους (π.χ. CT θώρακος για καπνιστές άνω των 55).
Χρήσιμες συμβουλές για να μην παραλείπετε τις εξετάσεις
Οι περισσότεροι άνδρες αμελούν τον προληπτικό έλεγχο είτε από φόβο είτε λόγω πίεσης χρόνου. Μια σωστή προσέγγιση μπορεί να κάνει τη διαδικασία πιο απλή και οργανωμένη.
- Ορίστε μία “ημέρα υγείας” κάθε χρόνο, όπου θα κάνετε όλες τις απαραίτητες εξετάσεις
- Σημειώστε υπενθυμίσεις στο κινητό ή το ημερολόγιό σας
- Συζητήστε με τον γιατρό σας για το τι χρειάζεστε κάθε χρόνο με βάση την ηλικία και το ιστορικό σας
- Μην περιμένετε να εμφανιστούν συμπτώματα για να κάνετε εξετάσεις
Συχνές ερωτήσεις
Πόσο συχνά πρέπει να γίνονται οι εξετάσεις; Εξαρτάται από την ηλικία και την κατάσταση υγείας. Οι βασικές εξετάσεις αίματος και η μέτρηση πίεσης πρέπει να γίνονται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.
Χρειάζεται να πάω σε διάφορους ειδικούς ή μόνο στον παθολόγο; Ο παθολόγος μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση και να σας παραπέμψει σε εξειδικευμένους γιατρούς αν χρειαστεί (ουρολόγο, καρδιολόγο, γαστρεντερολόγο κ.ά.).
Τι να κάνω αν δεν έχω συμπτώματα; Αυτό είναι το νόημα της πρόληψης: να εντοπιστεί κάτι πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα.
