Ο διαβήτης τύπου 2 αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες χρόνιες παθήσεις παγκοσμίως, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Τα καλά νέα είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απολύτως προλήψιμος, αρκεί να γίνουν έγκαιρες και σταθερές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Μια υγιεινή καθημερινότητα μπορεί όχι μόνο να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, αλλά και να βελτιώσει συνολικά την υγεία και την ποιότητα ζωής.
Τι είναι ο διαβήτης τύπου 2;
Ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται όταν το σώμα δεν ανταποκρίνεται σωστά στην ινσουλίνη (ινσουλινοαντίσταση) ή δεν παράγει επαρκή ποσότητα της ορμόνης, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Σε αντίθεση με τον διαβήτη τύπου 1, ο οποίος είναι αυτοάνοσης φύσης, ο τύπος 2 σχετίζεται κυρίως με τον τρόπο ζωής και μπορεί να προληφθεί.
Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες κινδύνου;
- Καθιστική ζωή
- Κακή διατροφή, πλούσια σε ζάχαρη και επεξεργασμένα τρόφιμα
- Υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση ή χοληστερόλη
- Στρες και διαταραχές ύπνου
Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
1. Υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής
Η σωστή διατροφή είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα πρόληψης.
Τι να προτιμάτε:
- Φρούτα και λαχανικά καθημερινά
- Όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης
- Λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλες) με ωμέγα-3
- Ξηρούς καρπούς και σπόρους (σε μικρές ποσότητες)
- Ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λίπους
- Πρωτεΐνες χαμηλών λιπαρών (όπως κοτόπουλο, αυγά, όσπρια)
Τι να αποφεύγετε:
- Αναψυκτικά και ροφήματα με ζάχαρη
- Γλυκά και επεξεργασμένα αρτοσκευάσματα
- Τηγανητά φαγητά και trans λιπαρά
- Λευκά άλευρα και επεξεργασμένοι υδατάνθρακες
2. Τακτική σωματική δραστηριότητα
Η άσκηση βοηθά το σώμα να χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά την ινσουλίνη και διατηρεί το σάκχαρο σε φυσιολογικά επίπεδα.
Ιδανικές μορφές άσκησης:
- 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα καθημερινά
- Ποδηλασία ή κολύμβηση
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης 2 φορές την εβδομάδα
- Ελαφριά αερόβια προγράμματα (π.χ. γιόγκα ή pilates)
Ακόμη και η μέτρια δραστηριότητα βοηθά στον έλεγχο του σακχάρου και στη διατήρηση υγιούς βάρους.
3. Ρύθμιση και διατήρηση φυσιολογικού βάρους
Η κοιλιακή παχυσαρκία συνδέεται άμεσα με την ινσουλινοαντίσταση.
- Μείωση 5-10% του σωματικού βάρους μπορεί να μειώσει δραστικά τον κίνδυνο
- Παρακολούθηση της περιφέρειας μέσης (ιδανικά <94cm για άνδρες και <80cm για γυναίκες)
- Σταδιακή απώλεια, χωρίς αυστηρές δίαιτες, αλλά με ισορροπημένη προσέγγιση
4. Έλεγχος του στρες
Το χρόνιο στρες αυξάνει την κορτιζόλη και επηρεάζει την ινσουλίνη, οδηγώντας σε αυξημένο σάκχαρο.
Πρακτικοί τρόποι διαχείρισης:
- Αναπνοές και ασκήσεις χαλάρωσης
- Περπάτημα στη φύση
- Διαλογισμός ή mindfulness
- Δημιουργικές ασχολίες (μουσική, ζωγραφική, κηπουρική)
5. Ποιοτικός και επαρκής ύπνος
Η έλλειψη ύπνου αυξάνει την πείνα, την επιθυμία για γλυκά και μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
- Στόχος: 7-9 ώρες ποιοτικού ύπνου κάθε βράδυ
- Διακοπή οθονών 1 ώρα πριν την κατάκλιση
- Σταθερό ωράριο ύπνου, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα
6. Αποφυγή καπνίσματος και περιορισμός αλκοόλ
- Το κάπνισμα επηρεάζει τη μικροκυκλοφορία και την ορμονική λειτουργία
- Το αλκοόλ, ειδικά σε μεγάλες ποσότητες, ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου
- Ιδανικά: πλήρης αποχή ή πολύ μέτρια κατανάλωση
7. Προληπτικός έλεγχος
Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ή εμφανίζεις συμπτώματα όπως συχνή δίψα, κόπωση ή συχνουρία, ένας απλός αιματολογικός έλεγχος μπορεί να προλάβει μελλοντικά προβλήματα.
Τεστ που πρέπει να γνωρίζεις:
- Γλυκόζη νηστείας
- Καμπύλη σακχάρου
- HbA1c (μέσος όρος σακχάρου 3 μηνών)
Όσο νωρίτερα εντοπιστεί κάποια διαταραχή, τόσο ευκολότερη η αναστροφή της με φυσικούς τρόπους
GIPHY App Key not set. Please check settings