admin
Ο καρκίνος συνήθως δεν ανιχνεύεται με μία και μόνο εξέταση αίματος, αλλά ορισμένες αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να δώσουν σημαντικές ενδείξεις για την ύπαρξη ή την υποψία κακοήθειας. Ειδικά όταν συνδυάζονται με άλλα κλινικά και απεικονιστικά ευρήματα, βοηθούν στη διάγνωση, την παρακολούθηση ή και την πρόβλεψη της πορείας ορισμένων τύπων καρκίνου.
Ποιες αιματολογικές εξετάσεις μπορεί να δείξουν καρκίνο
1. Γενική αίματος (CBC)
- Ενδείξεις όπως αναιμία, λευκοκυττάρωση, θρομβοπενία μπορεί να υποδηλώνουν:
- Λευχαιμία
- Καρκίνο που έχει επηρεάσει τον μυελό των οστών
- Απώλεια αίματος από καρκίνο του γαστρεντερικού
2. Δείκτες φλεγμονής (CRP, ESR)
- Αυξημένοι σε πολλές περιπτώσεις καρκίνου, αλλά δεν είναι ειδικοί
- Χρησιμοποιούνται περισσότερο για παρακολούθηση της πορείας
3. Βιοχημικές εξετάσεις ήπατος και νεφρών
- Αυξημένες τρανσαμινάσες, ALP ή χολερυθρίνη μπορεί να δείξουν μεταστάσεις στο ήπαρ
- Διαταραχές στα επίπεδα ουρίας ή κρεατινίνης μπορεί να συνδέονται με καρκίνο των νεφρών
4. Καρκινικοί δείκτες (tumor markers)
Αυτές οι εξετάσεις μετρούν ουσίες στο αίμα που αυξάνονται σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου:
| Δείκτης | Τύπος καρκίνου |
|---|---|
| PSA | Προστάτης |
| CEA | Παχύ έντερο, στομάχι, πνεύμονας |
| CA-125 | Ωοθήκες |
| CA 19-9 | Πάγκρεας, χοληφόρα |
| AFP | Ήπαρ, όρχεις |
| β-hCG | Όρχεις, ορισμένα γυναικολογικά καρκινώματα |
| CA 15-3 / CA 27.29 | Μαστός |
| Calcitonin | Θυρεοειδής (μυελοειδές καρκίνωμα) |
Οι καρκινικοί δείκτες δεν είναι διαγνωστικοί από μόνοι τους. Μπορεί να αυξηθούν και σε καλοήθεις καταστάσεις ή φλεγμονές.
5. Ειδικές ανοσολογικές ή γενετικές εξετάσεις
- Χρησιμοποιούνται σε πιο εξειδικευμένες περιπτώσεις όπως:
- Μυελόγραμμα ή ανοσοφαινότυπος σε αιματολογικούς καρκίνους
- Μοριακός έλεγχος (PCR, FISH) για συγκεκριμένες μεταλλάξεις
Πότε ζητούνται αυτές οι εξετάσεις
- Όταν υπάρχει ισχυρή κλινική υποψία
- Για προληπτικό έλεγχο σε άτομα υψηλού κινδύνου (με οικογενειακό ιστορικό)
- Για παρακολούθηση της πορείας του καρκίνου ή της ανταπόκρισης στη θεραπεία
Δες και εδώ ποιες άλλες εξετάσεις και απεικονιστικές μέθοδοι μπορεί να είναι χρήσιμες για τη διάγνωση.
Δεν αρκεί μόνο το αίμα
Παρά τη σημασία των αιματολογικών εξετάσεων, η τελική διάγνωση του καρκίνου γίνεται συνήθως με:
- Απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική, μαγνητική, υπέρηχος)
- Βιοψία ή κυτταρολογική εξέταση
Διάβασε περισσότερα και για το πότε και γιατί γίνεται βιοψία.
Επίλογος
Οι εξετάσεις αίματος αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για την ανίχνευση ύποπτων ευρημάτων, αλλά δεν αντικαθιστούν την πλήρη ιατρική αξιολόγηση. Αν έχεις συμπτώματα ή οικογενειακό ιστορικό, μίλησε με τον γιατρό σου για το σωστό πλάνο ελέγχου.
