Πνιγμός σε θάλασσα ή πισίνα: Οι πρώτες βοήθειες που μπορούν να σώσουν τη ζωή

Ο πνιγμός αποτελεί μια από τις πιο επικίνδυνες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στο νερό. Η άμεση και σωστή αντίδραση μπορεί κυριολεκτικά να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Σε αυτόν τον αναλυτικό οδηγό θα δούμε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για να παρέχετε πρώτες βοήθειες σε περιστατικά πνιγμού σε θάλασσα ή πισίνα.

Τι είναι ο πνιγμός

Ο πνιγμός συμβαίνει όταν το νερό εισέρχεται στους αεραγωγούς και εμποδίζει την αναπνοή, οδηγώντας σε έλλειψη οξυγόνου στον οργανισμό. Μπορεί να προκληθεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα και να έχει σοβαρές ή θανατηφόρες συνέπειες. Σημείωση: Ο πνιγμός μπορεί να συμβεί ακόμα και χωρίς πλήρη βύθιση στο νερό, ειδικά στα παιδιά.

Πρώτα σημάδια πνιγμού

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε έγκαιρα τα σημάδια:

• Δυσκολία στην αναπνοή ή έντονος βήχας
• Αγωνιώδεις κινήσεις στο νερό
• Ανικανότητα να καλέσουν σε βοήθεια
• Το άτομο “εξαφανίζεται” κάτω από το νερό
• Μπλε χείλη ή δέρμα
• Απώλεια συνείδησης

Πώς να σώσετε κάποιον που πνίγεται στο νερό

Η αντιμετώπιση ενός πνιγμού πρέπει να γίνει άμεσα για να αποφευχθούν σοβαρές συνέπειες. Ποια είναι όμως τα σωστά βήματα για να βοηθήσετε; Ποια είναι τα κρίσιμα μέτρα πρώτων βοηθειών; Και πώς μπορούμε να προλάβουμε αυτού του είδους τα ατυχήματα;

Πώς να ενεργήσετε αν γίνετε μάρτυρας πνιγμού

Αν δείτε κάποιον να πνίγεται σε πισίνα, λίμνη ή θάλασσα, μη ρισκάρετε τη δική σας ασφάλεια. Ειδοποιήστε αμέσως το άτομο που είναι υπεύθυνο για την επιτήρηση της περιοχής (όπως ναυαγοσώστη). Αν το συμβάν συμβαίνει σε μη επιτηρούμενο σημείο και δεν έχετε εκπαιδευτεί για να σώσετε άτομο από το νερό, στείλτε του ένα αντικείμενο που επιπλέει και καλέστε βοήθεια.

Αν το θύμα έχει τις αισθήσεις του

Αφού το θύμα βγει από το νερό, ελέγξτε αν αντιδρά μιλώντας του και κάνοντάς του ερωτήσεις. Αν είναι συνειδητό και αναπνέει, ηρεμήστε το, ξαπλώστε το άνετα, σκεπάστε το και καλέστε τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Το άτομο θα πρέπει να εξεταστεί, για να αποκλειστεί κάθε επιπλοκή στους πνεύμονες.

Αν το θύμα είναι αναίσθητο αλλά αναπνέει

Εάν το θύμα δεν αντιδρά, ελέγξτε αν αναπνέει:

• Τοποθετήστε το ένα σας χέρι στο μέτωπό του και γείρετε απαλά το κεφάλι του προς τα πίσω.
• Με το άλλο χέρι, ανασηκώστε το πηγούνι του για να ανοίξετε τους αεραγωγούς.
• Σκύψτε για να ακούσετε και να αισθανθείτε την αναπνοή του, ενώ παρατηρείτε αν ο θώρακάς του κινείται. Κάντε το για τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα.

Αν το θύμα αναπνέει κανονικά, καλέστε τις υπηρεσίες διάσωσης και τοποθετήστε το σε θέση ανάνηψης (πλευρική θέση ασφαλείας):

• Λυγίστε το χέρι που είναι πιο κοντά σας σε ορθή γωνία με το σώμα.
• Τοποθετήστε το άλλο χέρι του με την παλάμη του προς το αυτί του.
• Ανασηκώστε το πιο απομακρυσμένο πόδι και κυλήστε τον προς το μέρος σας.
• Διατηρήστε το στόμα ανοιχτό ώστε να μπορεί να αποβληθεί νερό και υγρά.

Παρακολουθήστε τακτικά την αναπνοή του μέχρι να φτάσουν οι διασώστες.

Αν το θύμα δεν αναπνέει κανονικά

Εάν το θύμα είναι αναίσθητο και δεν αναπνέει:

• Ζητήστε άμεσα από κάποιον να καλέσει τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και αρχίστε την καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση.

Πώς να κάνετε σωστά καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση

Για τις θωρακικές συμπιέσεις:

• Τοποθετήστε τη βάση της μίας παλάμης στο κέντρο του στήθους του θύματος.
• Τοποθετήστε την άλλη παλάμη πάνω από την πρώτη και κλειδώστε τα δάχτυλα.
• Τα χέρια σας πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένα και οι ώμοι ακριβώς πάνω από το σημείο πίεσης.
• Συμπιέστε κάθετα προς τα κάτω κατά 5-6 εκατοστά και αφήστε το στήθος να επανέλθει πριν την επόμενη συμπίεση.

Πώς να κάνετε σωστά το στόμα με στόμα

Για τις εμφυσήσεις:

• Γείρετε το κεφάλι του θύματος προς τα πίσω και σηκώστε το πηγούνι.
• Κλείστε τα ρουθούνια με τα δάχτυλά σας.
• Εισπνεύστε κανονικά και καλύψτε πλήρως το στόμα του θύματος με το δικό σας.
• Εκπνεύστε σταθερά επί 1 δευτερόλεπτο, παρακολουθώντας την άνοδο του θώρακα.
• Κάντε δεύτερη εμφύσηση με τον ίδιο τρόπο.

Συνεχίστε να εναλλάσσετε 30 συμπιέσεις και 2 εμφυσήσεις μέχρι να επανέλθει η αναπνοή ή να φτάσουν οι διασώστες.

Εάν δεν είστε εκπαιδευμένοι ή νιώθετε αβεβαιότητα για το στόμα με στόμα, κάντε μόνο θωρακικές συμπιέσεις με ρυθμό 2 συμπιέσεων ανά δευτερόλεπτο (120 το λεπτό).

Πώς να προλάβετε το πνιγμό παιδιού

Η πρόληψη είναι το καλύτερο μέτρο:

• Διασφαλίστε ότι η πρόσβαση σε πισίνες είναι περιορισμένη μέσω ειδικών μέτρων ασφαλείας (π.χ. περίφραξη, κάλυμμα, συναγερμός).
• Μην αφήνετε ποτέ τα παιδιά μόνα κοντά στο νερό, ούτε για ένα δευτερόλεπτο.
• Χρησιμοποιήστε σωσίβια ή μπρατσάκια για παιδιά που δεν ξέρουν να κολυμπούν.
• Απομακρύνετε τα παιχνίδια από την πισίνα για να μην προσελκύουν τα παιδιά.
• Ενθαρρύνετε την εκμάθηση κολύμβησης από μικρή ηλικία, αλλά πάντα υπό την επιτήρηση ενήλικα.

Πώς να προλάβετε το πνιγμό ενηλίκου

Για τους ενήλικες:

• Αποφύγετε τη χρήση αλκοόλ, φαρμάκων ή ναρκωτικών πριν και μετά την κολύμβηση.
• Μη κολυμπάτε ποτέ μόνοι και παραμείνετε σε επιτηρούμενες ζώνες.
• Μην κολυμπάτε όταν οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενείς.

Εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες

Η εκμάθηση των σωστών κινήσεων μπορεί να σώσει ζωές. Ο οργανισμός Ερυθρού Σταυρού προσφέρει προγράμματα εκμάθησης πρώτων βοηθειών. Σε μόλις δύο ώρες, μπορείτε να μάθετε πώς να αντιδράτε αποτελεσματικά σε περίπτωση πνιγμού και άλλων καθημερινών ατυχημάτων

Με λίγα λόγια

Η γνώση και η σωστή αντίδραση σε περίπτωση πνιγμού μπορεί να σώσει ζωές, τόσο μικρών όσο και μεγάλων. Η επαγρύπνηση, η πρόληψη και η εκπαίδευση αποτελούν τα ισχυρότερα όπλα μας κατά των πνιγμών. Μάθετε τα βασικά μέτρα πρόληψης και εκπαιδευτείτε στις πρώτες βοήθειες για να προστατεύσετε τους ανθρώπους γύρω σας.