Ναυτία και εμετός: Πότε είναι σημάδι σοβαρής πάθησης;

Η ναυτία και ο εμετός είναι κοινά συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με πολλές καταστάσεις – από μια απλή γαστρεντερίτιδα έως πιο σοβαρά προβλήματα υγείας. Αν και τις περισσότερες φορές είναι παροδικά και υποχωρούν γρήγορα, υπάρχουν περιπτώσεις όπου απαιτούν άμεση ιατρική εκτίμηση, καθώς μπορεί να υποδηλώνουν υποκείμενη σοβαρή πάθηση.

Ας δούμε αναλυτικά ποιες είναι οι πιθανές αιτίες και πότε τα συμπτώματα αυτά δεν πρέπει να αγνοηθούν.

Συνηθισμένες και λιγότερο ανησυχητικές αιτίες

• Γαστρεντερίτιδα (ιογενής ή βακτηριακή)
• Τροφική δηλητηρίαση
• Κινησιοπάθεια (π.χ. ναυτία στο ταξίδι)
• Άγχος ή πανικός
• Κύηση (ιδίως στο πρώτο τρίμηνο)
• Υπερκατανάλωση αλκοόλ ή λιπαρών τροφών

Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενα και υποχωρούν μέσα σε 1-2 ημέρες, ειδικά με σωστή ενυδάτωση και ανάπαυση.

Πότε η ναυτία και ο εμετός μπορεί να είναι σημάδι σοβαρής πάθησης

Ορισμένα συνοδά συμπτώματα και χαρακτηριστικά καθιστούν τη ναυτία και τον εμετό ανησυχητικά.

1. Επίμονα συμπτώματα χωρίς βελτίωση

Αν οι εμετοί συνεχίζονται για πάνω από 24-48 ώρες και συνοδεύονται από αδυναμία λήψης υγρών ή τροφής, υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης, ιδιαίτερα σε παιδιά και ηλικιωμένους.

2. Παρουσία αίματος στον εμετό

Αν ο εμετός περιέχει αίμα (ή μοιάζει με “κατακάθι καφέ”), αυτό μπορεί να υποδηλώνει:

• Γαστρικό έλκος ή διαβρώσεις
• Ρήξη στον οισοφάγο
• Αιμορραγία από το στομάχι ή το ανώτερο πεπτικό

3. Ναυτία με έντονο πόνο στο στομάχι ή στην κοιλιά

Ενδέχεται να είναι σημάδι:

• Οξείας σκωληκοειδίτιδας
• Παγκρεατίτιδας
• Χολοκυστίτιδας (φλεγμονή της χοληδόχου κύστης)
• Απόφραξης εντέρου

4. Ναυτία και πονοκέφαλος ή ζάλη

Μπορεί να σχετίζεται με:

• Μηνιγγίτιδα
• Αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση
• Ημικρανία
• Εγκεφαλικό επεισόδιο

5. Συνοδεύεται από πυρετό και διάρροια

Αν υπάρχει έντονος πυρετός με διάρροια και εμετούς, μπορεί να πρόκειται για:

• Σοβαρή λοίμωξη του εντέρου
• Σαλμονέλα ή λοιμώδης εντερίτιδα
• Ιογενής γαστρεντερίτιδα με επιπλοκές

6. Εμετοί σε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις

Άτομα με διαβήτη, νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια, καρκίνο ή καρδιοπάθειες πρέπει να αναζητούν άμεσα ιατρική βοήθεια, αν εμφανίσουν έντονη και επίμονη ναυτία ή εμετό.

Τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι (εφόσον δεν υπάρχουν σοβαρά σημάδια)

• Αποφύγετε τροφές για λίγες ώρες, δίνοντας προτεραιότητα στα υγρά
• Καταναλώστε διαυγή υγρά σε μικρές ποσότητες (νερό, τσάι, ζωμό)
• Όταν νιώσετε καλύτερα, ξεκινήστε με ελαφριά τροφή (κράκερ, φρυγανιά, μπανάνα)
• Αποφύγετε το γάλα, τα λιπαρά, τα γλυκά και το αλκοόλ
• Ξεκουραστείτε σε ήσυχο και καλά αεριζόμενο χώρο

Πότε να επικοινωνήσετε με γιατρό ή να πάτε στα επείγοντα

Καλέστε για ιατρική βοήθεια αν:

• Οι εμετοί διαρκούν πάνω από 48 ώρες
• Υπάρχει έντονος πόνος, πυρετός ή αίμα στον εμετό
• Ο ασθενής φαίνεται συγχυτικός, αποπροσανατολισμένος ή λιποθυμά
• Υπάρχουν σοβαρά νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. δυσκολία στην ομιλία ή στην κίνηση)
• Υπάρχει ιστορικό σοβαρών παθήσεων

Σημείωση: Το παρόν άρθρο παρέχει γενικές πληροφορίες και δεν υποκαθιστά την ιατρική συμβουλή. Σε κάθε περίπτωση ανησυχίας, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας ή επισκεφθείτε το πλησιέστερο νοσοκομείο