admin
Η υγεία της καρδιάς απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους, ειδικά όσο αυξάνονται τα ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων. Πέρα από τις γνωστές εξετάσεις όπως η ολική χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, υπάρχει ένας λιγότερο γνωστός αλλά σημαντικός δείκτης: η λιποπρωτεΐνη α (Lp(a)).
Η λιποπρωτεΐνη α μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας ακόμη κι αν οι υπόλοιπες εξετάσεις φαίνονται φυσιολογικές. Ας δούμε τι είναι ακριβώς, γιατί αξίζει να τη γνωρίζεις και πότε πρέπει να την ελέγχεις.
Τι είναι η λιποπρωτεΐνη α
Η λιποπρωτεΐνη α (Lp(a)) είναι ένα ειδικό είδος λιποπρωτεΐνης στο αίμα. Μοιάζει αρκετά με την LDL χοληστερόλη (τη γνωστή «κακή» χοληστερόλη), αλλά έχει μία επιπλέον πρωτεϊνική υπομονάδα, την απολιποπρωτεΐνη (α).
Ο ρόλος της στον οργανισμό:
- Μεταφέρει λιπίδια (λίπη) στο αίμα
- Συμμετέχει σε διεργασίες πήξης του αίματος
- Δεν έχει απαραίτητη φυσιολογική λειτουργία – τα υψηλά επίπεδά της συνδέονται με βλάβες στα αγγεία
Όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα της Lp(a), τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για απόφραξη των αγγείων και για καρδιαγγειακές παθήσεις.
Γιατί πρέπει να την προσέχεις
Η Lp(a) έχει την ιδιαιτερότητα ότι δεν επηρεάζεται σημαντικά από τον τρόπο ζωής (σε αντίθεση με την LDL). Η ποσότητά της καθορίζεται κυρίως από τα γονίδια.
Όμως, τα υψηλά επίπεδά της αυξάνουν τον κίνδυνο για:
- Στεφανιαία νόσο
- Εμφραγμα μυοκαρδίου
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Στένωση αορτικής βαλβίδας
Τι κάνει την Lp(a) επικίνδυνη:
- Προάγει τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στα αγγεία
- Συμμετέχει σε μηχανισμούς φλεγμονής
- Επηρεάζει την τάση του αίματος για θρόμβωση
Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν η ολική χοληστερόλη σου είναι χαμηλή, αν έχεις αυξημένη Lp(a), ο κίνδυνος καρδιοπάθειας παραμένει υψηλός.
Ποιοι πρέπει να την ελέγχουν
Ο έλεγχος της λιποπρωτεΐνης α δεν περιλαμβάνεται πάντα στον τυπικό έλεγχο λιπιδίων. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο γιατρός μπορεί να τον συστήσει.
Ομάδες που πρέπει να εξετάζουν τα επίπεδα της Lp(a):
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης καρδιοπάθειας
- Άτομα που εμφάνισαν καρδιοπάθεια χωρίς άλλους εμφανείς παράγοντες κινδύνου
- Άτομα με υψηλή LDL χοληστερόλη που δεν ανταποκρίνεται καλά σε θεραπεία
- Όσοι έχουν ιστορικό επαναλαμβανόμενων καρδιακών συμβαμάτων
Η εξέταση γίνεται με απλή αιμοληψία και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την καρδιαγγειακή πρόγνωση.
Τι θεωρείται υψηλό επίπεδο
Ενδεικτικές τιμές:
- Φυσιολογικό: κάτω από 30 mg/dL
- Αυξημένος κίνδυνος: πάνω από 50 mg/dL
- Πολύ υψηλός κίνδυνος: πάνω από 100 mg/dL
Ωστόσο, τα όρια μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με το εργαστήριο και τις κατευθυντήριες οδηγίες.
Πώς να μειώσεις τον κίνδυνο
Αν και δεν υπάρχει ακόμη φάρμακο που να μειώνει ειδικά τη Lp(a) με απόλυτη επιτυχία, υπάρχουν μέτρα που μπορείς να λάβεις για να περιορίσεις τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Τι μπορείς να κάνεις:
- Μείωσε την LDL χοληστερόλη όσο το δυνατόν περισσότερο (π.χ. με στατίνες, διατροφή, άσκηση)
- Διατήρησε υγιές βάρος
- Απόφυγε το κάπνισμα
- Άσκηση τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα
- Έλεγξε την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα σακχάρου
Σε άτομα με πολύ υψηλή Lp(a) και σοβαρό καρδιαγγειακό ιστορικό, νέες θεραπείες βρίσκονται υπό ανάπτυξη και μελλοντικά αναμένονται ακόμη πιο στοχευμένες λύσεις.
