Λιποίδημα: Τι είναι και πότε εμφανίζεται

Το λιποίδημα είναι μια χρόνια και συχνά παρεξηγημένη πάθηση που χαρακτηρίζεται από ανώμαλη, συμμετρική και διμερή συσσώρευση λίπους, κυρίως στα κάτω άκρα – στους μηρούς, τις γάμπες και τους γοφούς – αφήνοντας όμως τα πέλματα ανεπηρέαστα. Σπανιότερα, το λίπος συγκεντρώνεται και στα άνω άκρα (περίπου στο 30% των περιπτώσεων), ενώ τα χέρια, τα πόδια και ο κορμός παραμένουν πάντα ανεπηρέαστα.

Αυτή η χαρακτηριστική εικόνα του σώματος, με τα πόδια να μοιάζουν με «κολώνες» ή να παρουσιάζουν τη μορφή της «ψαλιδωτής περιφέρειας», έχει οδηγήσει στην καθιέρωση όρων όπως «νόσος των ποδιών-κολώνα».

Ποιοι προσβάλλονται από το λιποίδημα;

Η πάθηση αφορά σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες. Υπολογίζεται ότι περίπου το 11% των γυναικών πάσχουν από κάποια μορφή λιποιδήματος. Το λιποίδημα συνήθως κάνει την εμφάνισή του σε περιόδους έντονων ορμονικών μεταβολών, όπως:

• Η εφηβεία
• Η εγκυμοσύνη
• Η προεμμηνοπαυσιακή περίοδος

Μάλιστα, μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και σε γυναίκες χωρίς πρόβλημα βάρους, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν σχετίζεται άμεσα με την παχυσαρκία.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το λιποίδημα προκαλεί:

• Εντοπισμένη, συμμετρική αύξηση λίπους στα κάτω άκρα (και ενίοτε στα χέρια)
• Αυξημένη ευαισθησία στο άγγιγμα
• Τάση για δημιουργία μελανιών (εκχυμώσεων) μετά από μικροτραυματισμούς
• Αίσθημα βάρους και πόνου στα άκρα
• Ενίοτε συνοδεύεται από λεμφική συμφόρηση, δηλαδή από συσσώρευση λέμφου, όταν το λίπος πιέζει τα λεμφαγγεία

Η καθημερινή ζωή των γυναικών με λιποίδημα μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, λόγω του πόνου, της δυσφορίας και της αλλοίωσης της εικόνας σώματος.

Τι προκαλεί το λιποίδημα;

Οι ακριβείς αιτίες του λιποιδήματος παραμένουν άγνωστες. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα θεωρεί ότι δύο βασικοί παράγοντες συμβάλλουν:

• Ορμονικοί παράγοντες, και συγκεκριμένα η ευαισθησία στα οιστρογόνα, τα οποία επηρεάζουν την κατανομή, συσσώρευση και πολλαπλασιασμό των λιποκυττάρων.
• Γενετικοί παράγοντες, καθώς υπάρχουν συχνά πολλαπλά περιστατικά λιποιδήματος στην ίδια οικογένεια, κάτι που υποδεικνύει πιθανή κληρονομικότητα μέσω μεταλλάξεων ή συνδυασμού γονιδίων που σχετίζονται με τους υποδοχείς οιστρογόνων.

Η υπερβολική ανάπτυξη των λιποκυττάρων φαίνεται να «πνίγει» τους γύρω ιστούς, προκαλώντας φλεγμονώδη απόκριση και ευθραυστότητα των αγγείων, γεγονός που εξηγεί την αυξημένη τάση για μελανιές.

Κλείσιμο

Το λιποίδημα είναι μια παθολογική κατάσταση που δεν σχετίζεται με το γενικό σωματικό βάρος και πλήττει κυρίως γυναίκες σε ευαίσθητες ορμονικές περιόδους της ζωής τους. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση μπορούν να περιορίσουν τις σωματικές ενοχλήσεις και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η ευαισθητοποίηση γιατρών και ασθενών είναι καθοριστική για την καλύτερη κατανόηση αυτής της υποτιμημένης πάθησης.