Κολπική μαρμαρυγή: Κίνδυνοι και τρόποι αντιμετώπισης

Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή μορφή καρδιακής αρρυθμίας, και αφορά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αν και δεν είναι πάντα επικίνδυνη άμεσα, μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλα σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα.

Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία μπορούν να μειώσουν δραστικά τους κινδύνους και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής.

Τι είναι η κολπική μαρμαρυγή

Πρόκειται για μια διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, όπου οι κόλποι της καρδιάς δεν συσπώνται φυσιολογικά αλλά «τρέμουν» (μαρμαρύζουν). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα:

• ακανόνιστο και συχνά ταχύ καρδιακό παλμό
• μειωμένη ροή αίματος προς τις κοιλίες
• αυξημένη πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων αίματος

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα

Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να εμφανιστεί επεισοδιακά ή να γίνει χρόνια. Μερικοί ασθενείς δεν έχουν καθόλου συμπτώματα, ενώ άλλοι μπορεί να νιώσουν:

• ταχυκαρδία ή ακανόνιστο καρδιακό παλμό
• ζάλη ή λιποθυμική τάση
• δύσπνοια
• κόπωση και αδυναμία
• πόνο ή σφίξιμο στο στήθος
• άγχος ή αίσθηση πως η καρδιά “χτυπά περίεργα”

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ωστόσο οι παρακάτω παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο:

• ηλικία άνω των 60 ετών
• υπέρταση
• καρδιακή ανεπάρκεια
• σακχαρώδης διαβήτης
• παχυσαρκία
• υπερθυρεοειδισμός
• υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• αποφρακτική άπνοια ύπνου
• χρόνια νεφρική νόσος

Ποιες είναι οι επιπλοκές

Η πιο σοβαρή επιπλοκή είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο. Όταν το αίμα λιμνάζει στους κόλπους λόγω της ακανόνιστης συστολής, μπορεί να σχηματιστούν θρόμβοι. Αν αυτοί μετακινηθούν στον εγκέφαλο, προκαλούν ισχαιμικό εγκεφαλικό.

Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• καρδιακή ανεπάρκεια
• ταχυμυοκαρδιοπάθεια
• συνεχής κόπωση και περιορισμός της δραστηριότητας

Διάγνωση της κολπικής μαρμαρυγής

Η διάγνωση γίνεται με:

• ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)
• Holter ρυθμού 24ώρου ή 48ώρου
• υπερηχογράφημα καρδιάς (triplex)
• εργαστηριακές εξετάσεις για πιθανές υποκείμενες αιτίες (π.χ. θυρεοειδής)

Τρόποι αντιμετώπισης

Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία, τη συχνότητα των επεισοδίων και τους συνολικούς κινδύνους υγείας του ασθενούς.

1. Φαρμακευτική αγωγή

Α. Ρύθμιση του ρυθμού ή της συχνότητας

• β-αναστολείς, ανταγωνιστές ασβεστίου, ή αντιαρρυθμικά φάρμακα για έλεγχο του καρδιακού ρυθμού
• καρδιομετατροπή σε ορισμένες περιπτώσεις για επαναφορά του φυσιολογικού ρυθμού

Β. Αντιπηκτική αγωγή

Για πρόληψη εγκεφαλικού, χορηγούνται:

• αντιπηκτικά από το στόμα (π.χ. apixaban, rivaroxaban, dabigatran)
• ή σε ορισμένες περιπτώσεις: βιταμίνη K ανταγωνιστές (π.χ. Sintrom)

Η επιλογή γίνεται με βάση ειδικά σκορ όπως το CHA₂DS₂-VASc, που υπολογίζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού.

2. Επεμβατικές θεραπείες

Σε περιπτώσεις που η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει:

• κατάλυση (ablation) με καθετήρα: εξουδετερώνεται η περιοχή που προκαλεί την αρρυθμία
• εμφύτευση βηματοδότη, σε επιλεγμένες περιπτώσεις
• χειρουργική θεραπεία σε συνδυασμό με άλλες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις

Καθημερινές συμβουλές για καλύτερη διαχείριση

• Μείωσε το άγχος με τεχνικές χαλάρωσης
• Απόφυγε υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ
• Προσάρμοσε τη φυσική δραστηριότητα με βάση τις οδηγίες του καρδιολόγου
• Έλεγξε την πίεση και το σάκχαρο σου τακτικά
• Διατήρησε υγιές σωματικό βάρος
• Μην παραλείπεις τη φαρμακευτική αγωγή