Κήλη: αιτίες, συμπτώματα, τύποι και θεραπεία

Η κήλη είναι μια συχνή πάθηση, κατά την οποία όργανα ή ιστοί πιέζονται μέσω αδύναμων σημείων του μυϊκού τοιχώματος, εμφανιζόμενα ως εξογκώματα σε διάφορες περιοχές του σώματος. Συνήθως εντοπίζεται στην κοιλιά, στη βουβωνική χώρα, στον ομφαλό ή στο άνω μέρος των μηρών.

Τι είναι η κήλη;

Η κήλη ορίζεται ως η έξοδος ενός οργάνου ή ιστού από τη φυσιολογική του θέση μέσω εξασθενημένου σημείου στο μυϊκό ή συνδετικό τοίχωμα. Ανάλογα με την εντόπιση και τα αίτια, διακρίνονται σε πολλούς τύπους, με πιο συχνούς τις κοιλιακές και βουβωνοκήλες.

Τύποι κήλης

• Βουβωνοκήλη: Η συχνότερη μορφή. Το έντερο προβάλλει μέσω του βουβωνικού σωλήνα. Διακρίνεται σε άμεση και έμμεση.
• Ομφαλοκήλη: Παρατηρείται κυρίως σε βρέφη, αλλά και σε ενήλικες με παχυσαρκία ή πολλαπλές εγκυμοσύνες.
• Μηροκήλη: Εμφανίζεται στην άνω πλευρά του μηρού. Συχνότερη σε γυναίκες.
• Διαφραγματοκήλη: Μέρος του στομάχου περνά μέσω του διαφράγματος προς το θώρακα. Συνδέεται με καούρες και παλινδρόμηση.
• Κήλη του αποφρακτικού: Σπάνια, εμφανίζεται κυρίως σε ηλικιωμένες γυναίκες με χαμηλή μυϊκή μάζα.
• Κήλη Spigel, μετεγχειρητική, διαχωρισμός ορθών κοιλιακών και άλλες λιγότερο συχνές μορφές.

Αιτίες εμφάνισης

Οι κήλες προκαλούνται συνήθως από συνδυασμό αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης και μυϊκής αδυναμίας. Συνήθεις αιτίες είναι:

• Χρόνιος βήχας
• Παχυσαρκία
• Βαρύ σήκωμα
• Εγκυμοσύνη
• Χειρουργικές επεμβάσεις
• Δυσκοιλιότητα ή δυσκολία στην ούρηση
• Κακή στάση σώματος
• Πρόωρη γέννηση

Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα είναι ένα εμφανές ή αισθητό εξόγκωμα. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνος κατά την άρση βάρους ή το βήχα
• Αίσθημα βάρους ή πίεσης
• Καούρα και παλινδρόμηση (σε διαφραγματοκήλη)
• Δυσκολία στην κατάποση
• Πόνος στο στήθος ή την κοιλιά
• Οξύ κοιλιακό άλγος σε περιπτώσεις περίσφιξης

Σε ασυμπτωματικές περιπτώσεις, η διάγνωση γίνεται τυχαία σε ιατρική εξέταση.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται κυρίως κλινικά. Σε αμφίβολες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν:

• Υπέρηχος
• Ακτινογραφία κοιλίας
• Αξονική ή μαγνητική τομογραφία
• Ενδοσκόπηση (σε υποψία διαφραγματοκήλης)
• Ηερνιογράφημα (σπάνια)

Επιπλοκές

Αν η κήλη δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει:

• Περίσφιξη: παγίδευση και διακοπή αιμάτωσης οργάνου
• Απόφραξη εντέρου
• Νέκρωση ιστών

Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα:

• Παρακολούθηση: σε μικρές, ασυμπτωματικές κήλες
• Αλλαγές στον τρόπο ζωής: απώλεια βάρους, αποφυγή έντονων δραστηριοτήτων
• Φαρμακευτική αγωγή: κυρίως σε διαφραγματοκήλες (π.χ. αντιόξινα)
• Χειρουργική επέμβαση:
  • Ανοικτή επέμβαση (herniorrhaphy ή hernioplasty)
  • Λαπαροσκοπική επέμβαση: λιγότερο επώδυνη, ταχύτερη ανάρρωση

Η επιλογή μεθόδου εξαρτάται από την εμπειρία του χειρουργού, το μέγεθος της κήλης και την κατάσταση του ασθενούς.

Ανάρρωση και πρόληψη υποτροπής

Η πλήρης ανάρρωση διαρκεί 1-2 εβδομάδες. Συνιστάται:

• Αποφυγή άρσης βαρών
• Υγιεινή διατροφή και διακοπή καπνίσματος
• Σταδιακή επανένταξη σε σωματική δραστηριότητα

Η πρόληψη περιλαμβάνει:

• Αντιμετώπιση χρόνιας βήχα ή δυσκοιλιότητας
• Έλεγχο βάρους
• Καλή τεχνική κατά την άρση βαρών
• Αποφυγή ξαφνικών καταπονήσεων

Κλείσιμο

Η κήλη είναι μια κοινή αλλά αντιμετωπίσιμη πάθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία προλαμβάνουν σοβαρές επιπλοκές. Η αλλαγή τρόπου ζωής και η σωστή μετεγχειρητική φροντίδα μειώνουν τις πιθανότητες επανεμφάνισης.