Κατανόηση της ενδομητρίωσης: Συμπτώματα και θεραπεία

Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια, συχνά επώδυνη γυναικολογική πάθηση, η οποία επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως. Παρότι είναι αρκετά διαδεδομένη, συχνά διαγιγνώσκεται με καθυστέρηση, επειδή τα συμπτώματα μπορεί να παραγνωριστούν ή να αποδοθούν σε «φυσιολογικούς πόνους περιόδου».

Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην ποιότητα ζωής. Σε αυτόν τον οδηγό θα μάθεις τι είναι η ενδομητρίωση, ποια σημάδια πρέπει να προσέξεις και ποιες θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν – από την κλασική ιατρική μέχρι πιο φυσικές προσεγγίσεις.

Τι είναι η ενδομητρίωση;

Η ενδομητρίωση εμφανίζεται όταν ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο (το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας) αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα, συνήθως σε περιοχές όπως:

• Ωοθήκες
• Σάλπιγγες
• Εντερικά τοιχώματα
• Περιτοναϊκή κοιλότητα
• Σε σπάνιες περιπτώσεις, ακόμα και στον θώρακα

Κατά την έμμηνο ρύση, αυτός ο έκτοπος ιστός αντιδρά στις ορμονικές αλλαγές, αλλά δεν αποβάλλεται, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και συχνά συμφύσεις.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα της ενδομητρίωσης;

Τα συμπτώματα ποικίλλουν σε ένταση και δεν σχετίζονται πάντα με τη σοβαρότητα της νόσου.

Τα πιο κοινά είναι:

• Ισχυρός πόνος περιόδου (δυσμηνόρροια)
• Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Πόνος στην κοιλιά ή τη λεκάνη εκτός περιόδου
• Διαταραχές του εντέρου ή της ούρησης (ειδικά κατά την περίοδο)
• Χρόνια κόπωση
• Δυσκολία σύλληψης (υπογονιμότητα)
• Σε ορισμένες περιπτώσεις: ναυτία, διάρροια ή πόνος στη μέση

Πολλές γυναίκες ζουν με ενδομητρίωση για χρόνια χωρίς διάγνωση, καθώς τα συμπτώματα συχνά θεωρούνται “φυσιολογικά”.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς δεν υπάρχει απλό τεστ αίματος ή υπερηχογράφημα που την επιβεβαιώνει με απόλυτη ακρίβεια.

Μέθοδοι που χρησιμοποιούνται:

• Κλινικό ιστορικό και αξιολόγηση συμπτωμάτων
• Υπερηχογράφημα πυέλου ή μαγνητική τομογραφία (MRI)
• Λαπαροσκόπηση: η πιο ακριβής μέθοδος διάγνωσης, όπου ο γιατρός βλέπει απευθείας τις βλάβες και, αν χρειαστεί, τις αφαιρεί

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;

Η θεραπεία εξαρτάται από την ένταση των συμπτωμάτων, την ηλικία, το ιστορικό γονιμότητας και τις προσωπικές ανάγκες της γυναίκας.

1. Φαρμακευτική αντιμετώπιση

• Αντισυλληπτικά χάπια: ρυθμίζουν τις ορμόνες και περιορίζουν την ανάπτυξη του έκτοπου ιστού
• Αναστολείς ωορρηξίας ή GnRH αγωνιστές: μειώνουν τα επίπεδα οιστρογόνων
• Αναλγητικά: για την αντιμετώπιση του πόνου

Η φαρμακευτική αγωγή δεν θεραπεύει την ενδομητρίωση, αλλά ελέγχει τα συμπτώματα.

2. Χειρουργική επέμβαση

• Λαπαροσκοπική αφαίρεση των βλαβών και των συμφύσεων
• Συνιστάται σε περιπτώσεις έντονου πόνου ή όταν επηρεάζεται η γονιμότητα

3. Υποστηρικτικές και φυσικές προσεγγίσεις

• Αντιφλεγμονώδη διατροφή: μείωση κόκκινου κρέατος, γαλακτοκομικών και ζάχαρης, αύξηση σε φρούτα, λαχανικά και ωμέγα-3
• Άσκηση: ήπια δραστηριότητα όπως γιόγκα ή pilates βοηθά στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της διάθεσης
• Συμπληρώματα: μαγνήσιο, βιταμίνη D, κουρκουμίνη (με αντιφλεγμονώδη δράση)
• Βελονισμός: ανακούφιση από τον πόνο και τη φλεγμονή
• Ψυχολογική υποστήριξη: η χρόνια φύση της ενδομητρίωσης μπορεί να οδηγήσει σε στρες, άγχος ή και καταθλιπτική διάθεση

Πώς επηρεάζει η ενδομητρίωση τη γονιμότητα;

Η ενδομητρίωση είναι μία από τις κύριες αιτίες υπογονιμότητας στις γυναίκες. Μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των ωοθηκών, των σαλπίγγων ή τη μήτρα. Παρ’ όλα αυτά:

• Πολλές γυναίκες με ενδομητρίωση καταφέρνουν να συλλάβουν φυσικά ή με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
• Η χειρουργική αφαίρεση των ενδομητριωσικών εστιών μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες σύλληψης

Ζώντας με ενδομητρίωση: πρακτικές συμβουλές

• Καταγραφή συμπτωμάτων: κράτα ημερολόγιο πόνου και περιόδου
• Ενημέρωση του περιβάλλοντος: η κατανόηση βοηθά στην καλύτερη υποστήριξη
• Ομάδες υποστήριξης: η επαφή με άλλες γυναίκες που βιώνουν το ίδιο μπορεί να είναι πολύτιμη
• Μην αγνοείς τον πόνο – δεν είναι “φυσιολογικός” αν σε καθηλώνει