Καρκίνος του παχέος εντέρου: Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί έναν από τους συχνότερους τύπους καρκίνου στην Ευρώπη, καταλαμβάνοντας τη 2η θέση στους καρκίνους των γυναικών και την 3η θέση στους άνδρες. Παρά τη συχνότητά του, πρόκειται για έναν καρκίνο με σχετικά καλή πρόγνωση, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις διαγιγνώσκεται εγκαίρως, επιτρέποντας μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πλήρη ίαση. Ωστόσο, το προσδόκιμο ζωής των ασθενών που νοσούν εξαρτάται από πλήθος παραγόντων, και οι γενικές στατιστικές επιβίωσης αποτελούν κατά μέσο όρο αριθμούς που δεν μπορούν να αποδοθούν με ακρίβεια σε κάθε ασθενή ξεχωριστά.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν το προσδόκιμο ζωής στους ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου

Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την πορεία της νόσου και το προσδόκιμο ζωής των ασθενών. Από τους σημαντικότερους είναι η δυνατότητα πρόσβασης σε αποτελεσματικές θεραπείες και τα χαρακτηριστικά του καρκίνου κατά τη στιγμή της διάγνωσης. Συνήθως, ο καρκίνος του παχέος εντέρου διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο, πριν εξαπλωθεί σε απομακρυσμένους ιστούς, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης.

Ο προληπτικός έλεγχος μέσω εθνικών προγραμμάτων, όπως αυτό που ξεκίνησε από το 2024 στην Ελλάδα αναμένεται να συμβάλλει αποφασιστικά στη διάγνωση σε αρχικό στάδιο και, κατά συνέπεια, στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Επιπλέον, το προφίλ του ασθενούς παίζει καθοριστικό ρόλο: ο καρκίνος αυτός πλήττει κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (με μέσο όρο ηλικίας διάγνωσης τα 69,5 έτη για τους άνδρες και τα 72,8 για τις γυναίκες), τα οποία συχνά παρουσιάζουν συνοδά νοσήματα. Οι συννοσηρότητες αυτές ενδέχεται να περιορίσουν τη δυνατότητα χορήγησης επιθετικών θεραπειών, οι οποίες, αν και πιο αποτελεσματικές, είναι πιο δύσκολα ανεκτές από τον οργανισμό.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι προσωπικές επιλογές του ασθενούς σχετικά με τις θεραπείες, η συνεργασία του με την ιατρική ομάδα, καθώς και η απόκριση της νόσου στη θεραπεία, είναι παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την εξέλιξη. Επιπλέον, η βιολογική συμπεριφορά του όγκου, όπως ο βαθμός κακοήθειας και η παρουσία ειδικών δεικτών, μπορεί να επηρεάσει την πρόγνωση και την αποτελεσματικότητα των εξατομικευμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων.

Στατιστικά επιβίωσης σε ορίζοντα 5ετίας για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Οι γενικές στατιστικές δεν αντικατοπτρίζουν την ατομική πραγματικότητα του κάθε ασθενούς, καθώς αγνοούν παραμέτρους όπως η συνολική υγεία, τα χαρακτηριστικά του όγκου και η πρόσβαση σε θεραπεία. Παρ’ όλα αυτά, παρέχουν μια γενική εικόνα: το μέσο ποσοστό καθαρής 5ετούς επιβίωσης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου ανέρχεται στο 63%. Η ηλικία επηρεάζει αισθητά την πρόγνωση – οι 50άρηδες έχουν ποσοστό επιβίωσης 72%, ενώ οι 80άρηδες 57%.

Το στάδιο της νόσου κατά τη διάγνωση είναι καθοριστικός παράγοντας: για τους καρκίνους του παχέος εντέρου και του ορθού που ανιχνεύονται στο πρώτο στάδιο, το ποσοστό 5ετούς επιβίωσης φτάνει το 92% και 88% αντίστοιχα. Στο τελικό στάδιο, τα ποσοστά μειώνονται δραματικά στο 12% και 13%. Αυτή η μεγάλη διακύμανση υπογραμμίζει τη σημασία της πρώιμης διάγνωσης αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι ασθενείς στην πρόσβαση σε επιθετικές θεραπείες.

Η εξέλιξη της επιβίωσης και η σημασία του έγκαιρου εντοπισμού

Αν δούμε το παράδειγμα της Γαλλίας, τα τελευταία χρόνια, η πρόγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου έχει βελτιωθεί αισθητά αφού το τέστ χρησιμοποιείται ήδη για 10 χρόνια. Από τη δεκαετία του ’90, η θνησιμότητα έχει μειωθεί κατά 12%, ενώ συνεχίζει να υποχωρεί, χάρη στην πρόοδο των θεραπειών και των τεχνικών ανίχνευσης. Αν και η πρώτη οργανωμένη καμπάνια προληπτικού ελέγχου δεν είχε μεγάλη συμμετοχή, η εισαγωγή του τεστ το 2015, το οποίο μπορεί να διενεργηθεί εύκολα στο σπίτι, φαίνεται να βελτίωσε αιαθητά την πρόσβαση στον έλεγχο, περιορίζοντας τα κοινωνικά και ψυχολογικά εμπόδια που υπήρχαν στο παρελθόν.

Με λίγα λόγια

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, αν και συχνός, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, ιδίως όταν διαγνωστεί έγκαιρα. Η πρόοδος στην έρευνα και οι βελτιώσεις στις διαδικασίες πρόληψης και θεραπείας δίνουν ελπίδα σε χιλιάδες ασθενείς κάθε χρόνο. Η κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν το προσδόκιμο ζωής και η συνεχής παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα αποτελούν τα κλειδιά για μια ακόμη πιο θετική πορεία στο μέλλον.