Η καρδιακή προσβολή, γνωστή και ως έμφραγμα του μυοκαρδίου, είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που προκαλείται όταν η ροή του αίματος προς την καρδιά διακόπτεται ξαφνικά. Αυτή η απόφραξη, συνήθως λόγω θρόμβου σε στεφανιαία αρτηρία, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και μη αναστρέψιμες βλάβες στον καρδιακό μυ. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η άμεση αντίδραση μπορούν να σώσουν ζωές.
Ποια είναι τα πρώιμα σημάδια της καρδιακής προσβολής
Τα συμπτώματα δεν είναι πάντα έντονα ή τυπικά και μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα πιο συχνά και ύποπτα προειδοποιητικά σημάδια.
Τυπικά συμπτώματα:
- Έντονος πόνος ή πίεση στο στήθος που διαρκεί περισσότερα από λίγα λεπτά ή υποχωρεί και επανέρχεται
- Πόνος που ακτινοβολεί στον αριστερό βραχίονα, τον ώμο, τον αυχένα, την πλάτη ή τη γνάθο
- Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή)
- Κρύος ιδρώτας
- Ναυτία ή εμετός
- Ζάλη ή τάση λιποθυμίας
Άτυπα συμπτώματα, συχνά σε γυναίκες και ηλικιωμένους:
- Αίσθημα εξάντλησης χωρίς προφανή λόγο
- Δυσπεψία, αίσθημα «βαριάς κοιλιάς»
- Ήπιος πόνος στο στήθος ή δυσφορία, χωρίς ακτινοβολία
- Αίσθημα άγχους ή επικείμενης καταστροφής
Πολλές φορές τα σημάδια είναι ήπια και υποτιμώνται, ιδιαίτερα από γυναίκες, που συχνά δεν έχουν τον κλασικό πόνο στο στήθος.
Πώς να αντιδράσετε άμεσα σε περίπτωση καρδιακής προσβολής
Η αντίδραση στα πρώτα λεπτά είναι κρίσιμη. Κάθε λεπτό που περνά χωρίς θεραπεία, αυξάνεται η ζημιά στον καρδιακό μυ.
Τι να κάνετε:
- Καλέστε αμέσως το 166 ή τον ευρωπαϊκό αριθμό 112
- Μην οδηγήσετε μόνοι σας στο νοσοκομείο – περιμένετε το ασθενοφόρο
- Καθίστε ή ξαπλώστε σε ημι-καθιστή θέση και προσπαθήστε να παραμείνετε ήρεμοι
- Αν σας έχει συστηθεί από γιατρό, λάβετε ασπιρίνη (εκτός αν είστε αλλεργικοί)
- Μην αγνοήσετε τα συμπτώματα περιμένοντας να περάσουν
Αν είστε μάρτυρας σε πιθανή καρδιακή προσβολή:
- Ελέγξτε αν το άτομο έχει τις αισθήσεις του και αναπνέει
- Αν δεν ανταποκρίνεται και δεν αναπνέει κανονικά, ξεκινήστε καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) μέχρι να φτάσει βοήθεια
Παράγοντες κινδύνου
Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Υψηλή χοληστερίνη
- Κάπνισμα
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Παχυσαρκία
- Καθιστική ζωή
- Στρες και ψυχική πίεση
- Οικογενειακό ιστορικό καρδιοπαθειών
Η τροποποίηση αυτών των παραγόντων μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο.
Πώς να προλάβετε μια καρδιακή προσβολή
Η πρόληψη στηρίζεται στη διατήρηση καρδιοαγγειακής υγείας με υγιεινές καθημερινές συνήθειες:
- Μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια και ελαιόλαδο
- Αερόβια άσκηση τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα
- Αποχή από το κάπνισμα και τον περιορισμό του αλκοόλ
- Τακτικός έλεγχος πίεσης, χοληστερίνης και σακχάρου
- Διαχείριση του άγχους με τεχνικές χαλάρωσης ή ψυχολογική υποστήριξη
Δημόσια υποστήριξη και προγράμματα πρόληψης
Η Πολιτεία εφαρμόζει δωρεάν προληπτικούς ελέγχους μέσω των Κέντρων Υγείας και των Τοπικών Ομάδων Υγείας (ΤΟΜΥ), προσφέροντας:
- Μέτρηση αρτηριακής πίεσης και λιπιδίων
- Εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου
- Συμβουλευτική για καπνιστές, διατροφή και σωματική δραστηριότητα
Η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση σώζουν ζωές. Γνωρίζοντας τα συμπτώματα και πώς να αντιδράσουμε, μπορούμε να προστατεύσουμε τόσο τον εαυτό μας όσο και τους γύρω μας.