admin
Η χρήση ακουστικών είναι πλέον καθημερινή συνήθεια, είτε για ακρόαση μουσικής, είτε για εργασία, είτε για επικοινωνία. Ωστόσο, αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι πως η παρατεταμένη και λανθασμένη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει σιωπηλή, προοδευτική βλάβη στην ακοή – χωρίς να το αντιληφθούμε έγκαιρα.
Η ζημιά δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά «χτίζεται» με τα χρόνια, οδηγώντας σε μόνιμη απώλεια ακοής, εμβοές (βουητά) και άλλα ακουστικά προβλήματα.
Πώς λειτουργεί η ακοή
Το αυτί μετατρέπει τους ήχους σε ηλεκτρικά σήματα που αποστέλλονται στον εγκέφαλο. Στον κοχλία (εσωτερικό αυτί) βρίσκονται μικροσκοπικές τριχίδιες, οι οποίες δονούνται ανάλογα με την ένταση και τη συχνότητα του ήχου. Όταν εκτίθενται σε υπερβολικά δυνατό ήχο, αυτές οι τριχίδιες φθείρονται ή καταστρέφονται – και δεν αναγεννώνται.
Πόσο δυνατός είναι «επικίνδυνος» ήχος
Η ένταση ήχου μετριέται σε ντεσιμπέλ (dB). Οι ειδικοί συμφωνούν ότι:
- ήχοι πάνω από 85 dB (π.χ. δυνατή κυκλοφορία, ηλεκτρικό τρυπάνι) μπορεί να προκαλέσουν βλάβες με παρατεταμένη έκθεση
- τα ακουστικά μπορούν να φτάσουν έως και 100-110 dB όταν παίζουν στη μέγιστη ένταση
- πάνω από 1 ώρα ημερησίως σε ένταση >85 dB θεωρείται επικίνδυνη χρήση
Τι συμβαίνει όταν φοράς ακουστικά για ώρες
Η συνεχής χρήση ακουστικών – ιδίως ψείρες που μπαίνουν μέσα στο αυτί – εκθέτει τα αυτιά σε:
- υψηλά επίπεδα ήχου κατευθείαν στο τύμπανο
- μικρή απόσταση μεταξύ πηγής και κοχλία, χωρίς προστασία
- έλλειψη «ξεκούρασης» της ακοής, κάτι που δεν επιτρέπει την ανάκαμψη
Η φθορά δεν γίνεται αντιληπτή άμεσα. Όταν τα συμπτώματα εμφανιστούν, η βλάβη είναι συνήθως μη αναστρέψιμη.
Τα πρώτα ύπουλα σημάδια βλάβης
- δυσκολία να ακούσεις συνομιλία σε περιβάλλον με φασαρία
- αίσθηση ότι οι άλλοι «μιλάνε χαμηλόφωνα»
- συχνό βούισμα στα αυτιά (εμβοές)
- ανάγκη για συνεχώς αυξανόμενη ένταση στα ακουστικά ή την τηλεόραση
- κόπωση ή ενόχληση μετά από χρήση ακουστικών
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
- έφηβοι και νέοι, που ακούνε μουσική για ώρες με ακουστικά
- επαγγελματίες του ήχου (μουσικοί, ηχολήπτες)
- **άτομα που εργάζονται σε θορυβώδη περιβάλλοντα και προσπαθούν να «καλύψουν» τον ήχο με ακουστικά
- όσοι χρησιμοποιούν ψείρες ή ενδοκαναλικά ακουστικά σε υψηλή ένταση
Πώς να προστατεύσεις την ακοή σου
- κράτα την ένταση κάτω από το 60% της μέγιστης
- ακολούθησε τον κανόνα 60/60: μέχρι 60 λεπτά την ημέρα, στο 60% της έντασης
- χρησιμοποίησε over-ear ακουστικά, που δεν πιέζουν το εσωτερικό του αυτιού
- απόφυγε τη χρήση σε θορυβώδη περιβάλλοντα, όπου ανεβάζεις ασυναίσθητα την ένταση
- κάνε τακτικά διαλείμματα: 5 λεπτά κάθε 30 λεπτά χρήσης
- προτίμησε ακουστικά με τεχνολογία απομόνωσης ήχου (noise cancelling) για να μην χρειάζεται να αυξάνεις την ένταση
- κάνε ακοολογικό έλεγχο κάθε 1-2 χρόνια, ειδικά αν χρησιμοποιείς ακουστικά τακτικά
Τι λένε οι γιατροί
ΩΡΛ και ακοολόγοι επισημαίνουν ότι η ακουστική βλάβη από ακουστικά είναι σήμερα η νούμερο ένα αιτία πρόωρης απώλειας ακοής σε νεαρά άτομα. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) προειδοποιεί ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο νέοι παγκοσμίως κινδυνεύουν από μόνιμη απώλεια ακοής εξαιτίας της λανθασμένης χρήσης ακουστικών.
