Ενδοσκόπηση: Τι είναι και πότε συνιστάται;

Η ενδοσκόπηση είναι μια ιατρική διαγνωστική διαδικασία που επιτρέπει στον γιατρό να δει άμεσα το εσωτερικό των οργάνων και των κοιλοτήτων του σώματος με τη βοήθεια ενός λεπτού, εύκαμπτου σωλήνα που ονομάζεται ενδοσκόπιο. Το ενδοσκόπιο διαθέτει κάμερα και φωτισμό και μπορεί να μεταφέρει εικόνες υψηλής ευκρίνειας σε οθόνη.

Πρόκειται για εξέταση ελάχιστα επεμβατική, που δεν απαιτεί χειρουργείο, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τη λήψη βιοψιών ή την αφαίρεση πολυπόδων.

Είδη ενδοσκόπησης

Υπάρχουν διάφορα είδη ενδοσκόπησης, ανάλογα με το όργανο ή το σημείο του σώματος που εξετάζεται:

Γαστροσκόπηση

• Εξετάζει τον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο
• Χρησιμοποιείται για έλεγχο γαστρίτιδας, έλκους, παλινδρόμησης ή αιμορραγιών

Κολονοσκόπηση

• Ελέγχει το παχύ έντερο και το ορθό
• Εντοπίζει πολύποδες, καρκίνο του παχέος εντέρου, φλεγμονώδεις νόσους (ελκώδης κολίτιδα, νόσος Crohn)

Βρογχοσκόπηση

• Εξετάζει τους βρόγχους και την τραχεία
• Συνιστάται για επίμονο βήχα, αιμόπτυση ή ύποπτες αλλοιώσεις στους πνεύμονες

Κυστεοσκόπηση

• Αφορά την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα
• Βοηθά στη διάγνωση λοιμώξεων, αιματουρίας ή υπερπλασίας του προστάτη

Λαπαροσκόπηση

• Γίνεται στο εσωτερικό της κοιλιακής χώρας, συχνά υπό γενική αναισθησία
• Χρησιμοποιείται και διαγνωστικά και χειρουργικά (π.χ. αφαίρεση χολής ή σκωληκοειδούς)

Πότε συνιστάται η ενδοσκόπηση

Η ενδοσκόπηση δεν είναι προληπτική εξέταση, αλλά γίνεται κατόπιν ενδείξεων ή συμπτωμάτων. Ορισμένες ενδείξεις περιλαμβάνουν:

• Επίμονος ή ανεξήγητος πόνος στο στομάχι ή την κοιλιά
• Δυσκολία στην κατάποση ή αίσθημα καύσου
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Αίμα στα κόπρανα ή στον εμετό
• Επιμονή διάρροιας ή δυσκοιλιότητας
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πεπτικού συστήματος
• Παρακολούθηση πολυπόδων ή φλεγμονών στο παχύ έντερο

Πλεονεκτήματα της ενδοσκόπησης

• Άμεση απεικόνιση εσωτερικών δομών με ακρίβεια
• Δυνατότητα λήψης βιοψίας ή αφαίρεσης πολυπόδων επί τόπου
• Αποφυγή πιο επεμβατικών τεχνικών (π.χ. χειρουργείο)
• Σύντομος χρόνος αποκατάστασης και επιστροφή στην καθημερινότητα

Πώς γίνεται η ενδοσκόπηση

• Προετοιμασία: Ανάλογα με το είδος της εξέτασης, μπορεί να απαιτείται νηστεία, καθαρτικά ή διακοπή φαρμάκων.
• Κατά τη διάρκεια: Ο ασθενής μπορεί να λάβει τοπική αναισθησία ή ελαφρά καταστολή, για να μην αισθάνεται δυσφορία.
• Διάρκεια: Η ενδοσκόπηση διαρκεί συνήθως 15-45 λεπτά, ανάλογα με την εξέταση.
• Μετά: Ο ασθενής παραμένει για λίγη ώρα υπό παρακολούθηση και τις περισσότερες φορές επιστρέφει σπίτι την ίδια ημέρα.

Συχνές ερωτήσεις

Είναι επώδυνη η ενδοσκόπηση;

Η πλειονότητα των ασθενών δεν αναφέρει πόνο, ειδικά όταν χορηγείται καταστολή. Μπορεί να υπάρχει μικρή ενόχληση ή φούσκωμα, που υποχωρεί άμεσα.

Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται κολονοσκόπηση;

Αν δεν υπάρχουν συμπτώματα, η προληπτική κολονοσκόπηση ξεκινά μετά τα 50 έτη και επαναλαμβάνεται κάθε 5-10 χρόνια, εκτός αν υπάρχουν ευρήματα.

Υπάρχουν κίνδυνοι;

Όπως κάθε ιατρική πράξη, έτσι και η ενδοσκόπηση ενέχει μικρό κίνδυνο αιμορραγίας ή διάτρησης, ειδικά όταν γίνονται επεμβάσεις. Ωστόσο, οι επιπλοκές είναι εξαιρετικά σπάνιες όταν γίνεται από έμπειρους γιατρούς.