Ενδομητρίωση: Πώς επηρεάζει τη ζωή και ποιες είναι οι θεραπείες

by admin 3 Μαΐου, 2025, 18:50 339 Views

Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως, ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Παρόλο που είναι αρκετά διαδεδομένη, συχνά παραμένει αδιάγνωστη για χρόνια, επηρεάζοντας σημαντικά την καθημερινότητα, τη σεξουαλική ζωή, την εργασία και τη γονιμότητα. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπευτική προσέγγιση μπορούν να βελτιώσουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των γυναικών που πάσχουν.

Τι είναι η ενδομητρίωση

Η ενδομητρίωση συμβαίνει όταν ιστός παρόμοιος με αυτόν που επενδύει φυσιολογικά το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο), αναπτύσσεται σε άλλα σημεία του σώματος, κυρίως εντός της πυέλου:

Ωοθήκες
Σάλπιγγες
Εξωτερική επιφάνεια της μήτρας
Ουροδόχος κύστη
Έντερο

Ο ιστός αυτός αντιδρά στις ορμονικές μεταβολές του εμμηνορροϊκού κύκλου, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και, σε βάθος χρόνου, συμφύσεις ή κύστεις (ενδομητριώματα).

Ποια είναι τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα ποικίλουν από γυναίκα σε γυναίκα. Σε μερικές περιπτώσεις η ενδομητρίωση είναι ασυμπτωματική, ενώ σε άλλες προκαλεί έντονο και εξουθενωτικό πόνο.

Συνήθη συμπτώματα:

Δυσμηνόρροια: έντονος πόνος κατά την περίοδο
Χρόνιος πυελικός πόνος, ανεξάρτητα από την έμμηνο ρύση
Δυσπαρευνία: πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
Δυσουρία ή δυσχεσία (πόνος κατά την ούρηση ή την αφόδευση)
Προβλήματα γονιμότητας
Υπέρμηνoρροια ή ακανόνιστη αιμορραγία

Ο πόνος δεν σχετίζεται πάντα με τη βαρύτητα της νόσου. Ακόμη και μικρές εστίες ενδομητρίωσης μπορεί να προκαλούν έντονα συμπτώματα.

Πώς επηρεάζει τη ζωή μιας γυναίκας

Η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει:

Τη σωματική και ψυχική υγεία, λόγω χρόνιου πόνου
Την καθημερινότητα, καθώς πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να εργαστούν ή να κοινωνικοποιηθούν τις ημέρες της περιόδου
Τη σεξουαλική ζωή, λόγω του πόνου κατά την επαφή
Τη γονιμότητα, καθώς σχεδόν 1 στις 2 γυναίκες με ενδομητρίωση δυσκολεύονται να συλλάβουν
Την ψυχολογία, αυξάνοντας τον κίνδυνο για κατάθλιψη και άγχος

Πώς γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης συχνά καθυστερεί λόγω μη ειδικών συμπτωμάτων και παρανοήσεων σχετικά με τον «φυσιολογικό» πόνο περιόδου.

Διαγνωστικά εργαλεία:

Κλινική εξέταση: ψηλάφηση για ευαισθησία ή διογκώσεις
Υπερηχογράφημα πυέλου: μπορεί να εντοπίσει ενδομητριώματα στις ωοθήκες
Μαγνητική τομογραφία (MRI): για εκτίμηση της έκτασης
Λαπαροσκόπηση (χειρουργική εξέταση με κάμερα): είναι η μόνη οριστική μέθοδος διάγνωσης

Ποια είναι τα στάδια της ενδομητρίωσης

Η νόσος ταξινομείται σε 4 στάδια, ανάλογα με την έκταση και τη σοβαρότητα των εστιών:

Στάδιο I – Ήπιο (επιφανειακές εστίες)
Στάδιο II – Ήπιο-μέτριο
Στάδιο III – Μέτριο (βαθύτερες εστίες, ενδομητριώματα)
Στάδιο IV – Βαρύ (εκτεταμένες συμφύσεις, βλάβες σε πολλά όργανα)

Θεραπευτικές επιλογές

Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, αλλά υπάρχουν πολλές επιλογές για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

1. Φαρμακευτική αγωγή

Αναλγητικά (παρακεταμόλη, ΜΣΑΦ) για αντιμετώπιση του πόνου
Ορμονικές θεραπείες που καταστέλλουν την ωορρηξία και τη δράση των οιστρογόνων:
- Αντισυλληπτικά χάπια (συνεχόμενη λήψη)
- Προγεσταγόνα
- Αναστολείς GnRH (προκαλούν «τεχνητή εμμηνόπαυση»)
- Ενδομήτρια σπειράματα με λεβονοργεστρέλη

2. Χειρουργική αντιμετώπιση

Λαπαροσκοπική εκτομή ή καυτηριασμός των εστιών
Αφαίρεση ενδομητριωμάτων (κύστεων) από τις ωοθήκες
Σε σοβαρές περιπτώσεις και όταν δεν υπάρχει επιθυμία για τεκνοποίηση, μπορεί να εξεταστεί και η υστερεκτομή

Η χειρουργική θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική σε γυναίκες με έντονα συμπτώματα ή προβλήματα γονιμότητας.