Έλεγχος για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Πότε είναι απαραίτητος;

Ο έλεγχος για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) δεν είναι απλώς μια ιατρική σύσταση – είναι μια πράξη φροντίδας προς τον εαυτό μας και τους συντρόφους μας. Παρά το γεγονός ότι τα ΣΜΝ παραμένουν ταμπού για πολλούς, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία τους είναι κρίσιμη για την υγεία και την ευεξία. Το παρακάτω άρθρο αναλύει πότε και γιατί είναι απαραίτητος ο έλεγχος, ποια είναι τα πιο κοινά ΣΜΝ και τι πρέπει να γνωρίζεις πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξέταση.

Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

Τα ΣΜΝ είναι λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής – είτε αυτή είναι κολπική, πρωκτική ή στοματική. Οφείλονται σε βακτήρια, ιούς ή παράσιτα και συχνά δεν παρουσιάζουν άμεσα συμπτώματα.

Συχνότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

• Χλαμύδια
• Γονόρροια
• Σύφιλη
• Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
• Έρπης γεννητικών οργάνων
• Ηπατίτιδα B και C
• Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV)

Πότε πρέπει να γίνεται έλεγχος για ΣΜΝ

Ο έλεγχος δεν είναι μόνο για όσους παρουσιάζουν συμπτώματα. Αρκετά ΣΜΝ μπορεί να παραμένουν «σιωπηλά» για μεγάλο διάστημα.

Καταστάσεις που καθιστούν τον έλεγχο απαραίτητο

• Νέα ή περιστασιακή σεξουαλική επαφή χωρίς χρήση προφυλακτικού
• Αλλαγή σεξουαλικού συντρόφου
• Εάν εσύ ή ο σύντροφός σου έχετε ιστορικό ΣΜΝ
• Εγκυμοσύνη ή προγραμματισμός εγκυμοσύνης
• Χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών
• Εμφάνιση συμπτωμάτων όπως: κάψιμο, κνησμός, εκκρίσεις, εξανθήματα, πρησμένοι λεμφαδένες

Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται ο έλεγχος

• Μία φορά το χρόνο για σεξουαλικά ενεργά άτομα
• Κάθε 3-6 μήνες για άτομα με πολλαπλούς συντρόφους ή υψηλό κίνδυνο έκθεσης

Πώς γίνεται ο έλεγχος

Η διαδικασία είναι απλή και γρήγορη και διαφέρει ανάλογα με το είδος του ΣΜΝ.

Μέθοδοι ελέγχου

• Αιμοληψία για HIV, σύφιλη, ηπατίτιδες
• Ούρα για χλαμύδια και γονόρροια
• Καλλιέργεια από εκκρίσεις ή επιχρίσματα από τον κόλπο, τον τράχηλο ή το πέος
• Κλινική εξέταση για έρπη και κονδυλώματα

Τι να περιμένεις μετά τον έλεγχο

Ανάλογα με τα αποτελέσματα, μπορεί να χρειαστεί:

• Φαρμακευτική αγωγή (π.χ. αντιβιοτικά)
• Παρακολούθηση και επαναληπτικός έλεγχος
• Ενημέρωση των σεξουαλικών συντρόφων

Γιατί είναι σημαντικός ο τακτικός έλεγχος

Ο έλεγχος για ΣΜΝ προστατεύει όχι μόνο εσένα, αλλά και τους ανθρώπους με τους οποίους έρχεσαι σε επαφή. Επιπλέον:

• Πολλά ΣΜΝ είναι πλήρως ιάσιμα αν διαγνωστούν έγκαιρα
• Αποτρέπεται η περαιτέρω εξάπλωση
• Μειώνεται ο κίνδυνος επιπλοκών, όπως η υπογονιμότητα ή σοβαρές μολύνσεις

Μύθοι και αλήθειες για τα ΣΜΝ

Μύθος: Αν δεν έχω συμπτώματα, δεν έχω ΣΜΝ

Αλήθεια: Πολλά ΣΜΝ δεν παρουσιάζουν εμφανή σημάδια.

Μύθος: Η χρήση προφυλακτικού εξαλείφει πλήρως τον κίνδυνο

Αλήθεια: Μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο, αλλά δεν τον εξαφανίζει εντελώς.

Μύθος: Μπορείς να κολλήσεις μόνο από διείσδυση

Αλήθεια: Κάποια ΣΜΝ μεταδίδονται και με στοματικό σεξ ή απλή επαφή με μολυσμένες περιοχές.

Πού μπορείς να κάνεις τον έλεγχο

• Δημόσια νοσοκομεία
• Κέντρα σεξουαλικής υγείας
• Ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα
• ΜΚΟ και οργανώσεις πρόληψης του HIV

Πολλές φορές προσφέρονται δωρεάν και ανώνυμες εξετάσεις.