Διαχείριση χρόνιων παθήσεων: Συμβουλές και υποστήριξη για την Ελλάδα

Οι χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα αυτοάνοσα και οι χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το σύστημα υγείας και την καθημερινότητα των ασθενών στην Ελλάδα. Παρόλο που δεν μπορούν πάντα να θεραπευτούν, μπορούν να ελεγχθούν αποτελεσματικά με την κατάλληλη φροντίδα, υποστήριξη και ενημέρωση.

Τι είναι οι χρόνιες παθήσεις

Χρόνια πάθηση θεωρείται κάθε ασθένεια που:

• Έχει μακροχρόνια διάρκεια (συχνά εφ’ όρου ζωής)
• Απαιτεί συνεχόμενη φροντίδα ή παρακολούθηση
• Μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής

Συχνότερες χρόνιες παθήσεις στην Ελλάδα

• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
• Υπέρταση
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
• Καρδιαγγειακές παθήσεις
• Οστεοαρθρίτιδα
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Σκλήρυνση κατά πλάκας
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Καρκίνος (ως χρόνια νόσος σε πολλές περιπτώσεις)

Καθημερινές συμβουλές διαχείρισης

1. Συστηματική παρακολούθηση

• Καθιερωμένοι έλεγχοι με ειδικούς γιατρούς
• Τήρηση αρχείου με μετρήσεις (π.χ. πίεσης, σακχάρου, βάρους)
• Επικοινωνία με γιατρό σε περίπτωση αλλαγής συμπτωμάτων

2. Ισορροπημένη διατροφή

• Εξατομικευμένο διατροφολόγιο ανάλογα με τη νόσο
• Περιορισμός αλατιού, ζάχαρης, κορεσμένων λιπαρών
• Κατανάλωση φυτικών ινών, φρούτων, λαχανικών και ελαιολάδου
• Συχνά μικρά γεύματα για καλύτερη διαχείριση ενέργειας

3. Σωματική δραστηριότητα

• Καθημερινή ήπια άσκηση (περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο)
• Προσαρμογή της άσκησης στις δυνατότητες του οργανισμού
• Ενδυνάμωση και διατάσεις σε συνεργασία με φυσικοθεραπευτή αν χρειαστεί

4. Διαχείριση στρες

• Τεχνικές χαλάρωσης (αναπνοές, διαλογισμός, μουσική)
• Υποστήριξη από ψυχολόγο ή συμμετοχή σε ομάδες
• Οργάνωση της καθημερινότητας με ξεκάθαρο πρόγραμμα
• Επικοινωνία με κοντινά άτομα για συναισθηματική στήριξη

5. Προσήλωση στη φαρμακευτική αγωγή

• Πιστή τήρηση των οδηγιών για τα φάρμακα
• Χρήση υπενθυμίσεων (ειδικά για ηλικιωμένους)
• Τακτικός επανέλεγχος με τον ιατρό για αναπροσαρμογή της αγωγής

Ψυχολογική υποστήριξη για χρόνια νοσήματα

Οι χρόνιες παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν:

• Άγχος ή κατάθλιψη
• Αίσθηση μοναξιάς ή απομόνωσης
• Αλλαγές στην εικόνα του σώματος ή στον τρόπο ζωής

Τι μπορεί να βοηθήσει:

• Ψυχοθεραπεία ή συμβουλευτική με ειδικό
• Ομάδες υποστήριξης ασθενών σε νοσοκομεία ή οργανώσεις
• Συμμετοχή σε κοινωνικές ή εθελοντικές δράσεις
• Καλλιέργεια χόμπι και ενδιαφερόντων

Δικαιώματα και υποστήριξη στην Ελλάδα

1. ΚΕΠΑ και ποσοστά αναπηρίας

• Κατάθεση φακέλου σε Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ)
• Χορήγηση ποσοστού αναπηρίας ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου
• Πρόσβαση σε επιδόματα, προγράμματα ή απαλλαγές

2. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

• Φαρμακευτική κάλυψη μέσω ΕΟΠΥΥ για χρόνιες θεραπείες
• Πρόσβαση σε Δημόσια Ιατρεία Χρονίων Παθήσεων (ΔΙΧΠ)

3. ΜΚΟ και συλλογικότητες

Υπάρχουν οργανώσεις και σύλλογοι που προσφέρουν:

• Πληροφόρηση και ψυχολογική υποστήριξη
• Δράσεις ευαισθητοποίησης
• Νομική συμβουλευτική
• Παράδειγμα: Σύλλογος Διαβητικών Ελλάδος, Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας, ΚΕΦΙ

Ο ρόλος της οικογένειας και του φροντιστή

• Βοήθεια με τη φαρμακευτική αγωγή και τις μετακινήσεις
• Συναισθηματική στήριξη και ενθάρρυνση
• Σεβασμός στην αυτονομία του ασθενή
• Ανάπαυση και φροντίδα και για τον ίδιο τον φροντιστή

Ψηφιακά εργαλεία που διευκολύνουν τη διαχείριση

• myHealth app και πλατφόρμα gov.gr – πρόσβαση σε ιατρικές συνταγές, ραντεβού κ.λπ.
• Εφαρμογές παρακολούθησης υγείας (πίεσης, σακχάρου, φαρμάκων)
• Τηλεϊατρική σε συνεργασία με δημόσιες δομές ή ιδιώτες