admin
Ο προδιαβήτης είναι μια προειδοποιητική φάση πριν την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Είναι η κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλότερα από τα φυσιολογικά, αλλά όχι ακόμα τόσο υψηλά ώστε να θεωρηθούν διαβήτης. Το σημαντικό νέο είναι ότι ο προδιαβήτης μπορεί να αντιστραφεί – αρκεί να εντοπιστεί εγκαίρως και να αντιμετωπιστεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Τι σημαίνει προδιαβήτης
Ο προδιαβήτης δείχνει ότι ο οργανισμός σου αρχίζει να αντιδρά με δυσκολία στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα.
Τιμές που δείχνουν προδιαβήτη:
- Γλυκόζη νηστείας: 100-125 mg/dl
- Καμπύλη σακχάρου (2 ώρες μετά από γλυκόζη): 140-199 mg/dl
- Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c): 5,7%-6,4%
Αν ξεπεραστούν αυτά τα όρια, θεωρείται πλέον διαβήτης τύπου 2.
Συμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν (ή και όχι)
Ο προδιαβήτης συνήθως δεν έχει συμπτώματα. Πολλοί το ανακαλύπτουν τυχαία σε αιματολογικές εξετάσεις ρουτίνας. Ωστόσο, μερικά σημάδια που αξίζει να προσέξεις είναι:
- Αυξημένη κόπωση
- Έντονη πείνα ή δίψα
- Συχνή ούρηση, ειδικά τη νύχτα
- Αυξημένο κοιλιακό λίπος
- Μουντή επιδερμίδα στον αυχένα ή στις μασχάλες (ακάνθωση)
Αν υπάρχουν και παράγοντες κινδύνου, η πιθανότητα ύπαρξης προδιαβήτη είναι μεγαλύτερη.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Ορισμένες ομάδες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προδιαβήτη:
- Άτομα άνω των 40 ετών
- Καθιστική ζωή χωρίς τακτική φυσική δραστηριότητα
- Υπέρβαροι ή με αυξημένο λίπος στην κοιλιά
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης
- Άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση ή χοληστερίνη
Πώς να αντιστρέψεις τον προδιαβήτη
Η καλή είδηση είναι πως με αλλαγές στον τρόπο ζωής, τα επίπεδα σακχάρου μπορούν να επιστρέψουν σε φυσιολογικά όρια – και συχνά χωρίς φαρμακευτική αγωγή.
1. απώλεια βάρους (αν υπάρχει υπερβάλλον βάρος)
Η μείωση ακόμα και 5%-7% του σωματικού βάρους μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ευαισθησία στην ινσουλίνη και να ρίξει το σάκχαρο.
- Π.χ. αν ζυγίζεις 80 κιλά, μείωσε 4-6 κιλά
- Επικεντρώσου κυρίως στο κοιλιακό λίπος, που επηρεάζει άμεσα την ινσουλινοαντοχή
2. ισορροπημένη διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη
Μείωσε τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τους απλούς υδατάνθρακες. Προτίμησε τροφές που δεν ανεβάζουν απότομα το σάκχαρο.
Βάλε στο πιάτο σου:
- Πράσινα λαχανικά, αγγούρι, μπρόκολο, σπανάκι
- Φρούτα με μέτρο (κυρίως μούρα, μήλα, πορτοκάλια)
- Ολικής άλεσης δημητριακά (βρώμη, κινόα, καστανό ρύζι)
- Πρωτεΐνη από ψάρι, κοτόπουλο, αυγά, όσπρια
- Υγιεινά λιπαρά: ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς
Απόφυγε:
- Ζάχαρη και ροφήματα με ζάχαρη (χυμοί, αναψυκτικά)
- Λευκά αλεύρια, ψωμί, ζυμαρικά τύπου “00”
- Τυποποιημένα σνακ και γλυκά του εμπορίου
3. καθημερινή άσκηση
Η τακτική φυσική δραστηριότητα βοηθά στη ρύθμιση της γλυκόζης και στη μείωση του κοιλιακού λίπους.
- Τουλάχιστον 30 λεπτά περπάτημα, ποδήλατο ή χορός κάθε μέρα
- Ιδανικά: συνδυασμός αερόβιας + ασκήσεις ενδυνάμωσης 2-3 φορές την εβδομάδα
4. έλεγχος του άγχους και ποιοτικός ύπνος
Το στρες και η αϋπνία αυξάνουν την κορτιζόλη, η οποία επηρεάζει αρνητικά το σάκχαρο.
- Φρόντισε να κοιμάσαι 7-8 ώρες κάθε βράδυ
- Βρες τεχνικές χαλάρωσης: βαθιές αναπνοές, διαλογισμός, βόλτες στη φύση
5. παρακολούθηση από γιατρό και τακτικές εξετάσεις
Μια φορά τον χρόνο (ή συχνότερα αν χρειάζεται):
- Γλυκόζη νηστείας
- Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c)
- Έλεγχος χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων και πίεσης
Ο γιατρός μπορεί να συστήσει και συμπληρωματικά μέτρα, όπως μετφορμίνη, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Με λίγα λόγια
Ο προδιαβήτης δεν είναι ακόμα διαβήτης – αλλά είναι ένα καμπανάκι. Αν τον εντοπίσεις έγκαιρα και κάνεις τις σωστές κινήσεις, μπορείς να τον αντιστρέψεις και να προστατεύσεις την υγεία σου μακροπρόθεσμα. Μην περιμένεις να επιδεινωθεί η κατάσταση. Με μικρές, σταθερές αλλαγές σε διατροφή, βάρος και κίνηση, το σώμα σου μπορεί να επανέλθει – και εσύ να πάρεις τον έλεγχο.
