Ο έλεγχος της όρασης δεν είναι κάτι που αφορά μόνο όσους έχουν προβλήματα με τα μάτια. Αντιθέτως, οι οφθαλμίατροι τονίζουν πως η πρόληψη είναι το «κλειδί» για την υγεία των ματιών – ειδικά επειδή πολλές παθήσεις εξελίσσονται χωρίς εμφανή συμπτώματα. Ο τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος μπορεί να εντοπίσει έγκαιρα προβλήματα όπως μυωπία, πρεσβυωπία, γλαύκωμα ή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, πριν επηρεαστεί η καθημερινότητά σου.
Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχεις την όρασή σου
Η συχνότητα του ελέγχου εξαρτάται από την ηλικία, την ύπαρξη συμπτωμάτων και το οικογενειακό ιστορικό. Ακολουθούν οι γενικές συστάσεις σύμφωνα με τους οφθαλμίατρους.
Παιδιά και έφηβοι
- Πρώτος έλεγχος μεταξύ 3-5 ετών για να διαπιστωθούν προβλήματα όπως στραβισμός ή αμβλυωπία
- Σχολική ηλικία: κάθε 1-2 χρόνια, ειδικά αν υπάρχει δυσκολία στη μάθηση ή πονοκέφαλοι
- Έφηβοι: ανά 2 χρόνια ή και συχνότερα αν χρησιμοποιούν οθόνες πολλές ώρες καθημερινά
Ενήλικες 18-40 ετών
- Κάθε 2 χρόνια αν δεν υπάρχει πρόβλημα όρασης ή οικογενειακό ιστορικό
- Κάθε 1 χρόνο αν φοράς γυαλιά ή φακούς επαφής
- Εάν υπάρχουν συμπτώματα (θολή όραση, κόπωση, τσούξιμο στα μάτια), ο έλεγχος πρέπει να γίνεται άμεσα
Ηλικίες 40-60 ετών
- Κάθε 1-2 χρόνια, ακόμη κι αν δεν υπάρχουν συμπτώματα
- Από τα 40 και μετά αρχίζει να εμφανίζεται η πρεσβυωπία και αυξάνεται ο κίνδυνος για γλαύκωμα
- Έλεγχος πίεσης ματιού, βυθού και οπτικής οξύτητας είναι απαραίτητος
Άνω των 60 ετών
- Κάθε χρόνο, λόγω αυξημένου κινδύνου για παθήσεις όπως:
- Εκφύλιση ωχράς κηλίδας
- Καταρράκτης
- Γλαύκωμα
- Ο τακτικός έλεγχος προλαμβάνει απώλεια όρασης που σε αυτή την ηλικία μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη
Ειδικές περιπτώσεις που απαιτούν συχνότερο έλεγχο
Ορισμένες καταστάσεις απαιτούν εξατομικευμένο πρόγραμμα παρακολούθησης.
Πότε χρειάζεσαι πιο συχνό έλεγχο:
- Αν έχεις σακχαρώδη διαβήτη – τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο, για πρόληψη διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
- Αν έχεις υψηλή αρτηριακή πίεση
- Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος ή εκφύλισης ωχράς κηλίδας
- Αν εργάζεσαι πολλές ώρες μπροστά σε οθόνη υπολογιστή
- Αν φοράς φακούς επαφής
- Αν έχεις υποβληθεί σε επέμβαση ματιών
Ποια είναι τα βασικά τεστ που περιλαμβάνει ο οφθαλμολογικός έλεγχος
Ένας πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος διαρκεί περίπου 20-30 λεπτά και μπορεί να περιλαμβάνει:
- Μέτρηση οπτικής οξύτητας
- Έλεγχο διαθλαστικών σφαλμάτων (π.χ. μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός)
- Μέτρηση ενδοφθάλμιας πίεσης για γλαύκωμα
- Έλεγχο βυθού με διαστολή της κόρης
- Έλεγχο οπτικού πεδίου
- Εκτίμηση της δακρυϊκής λειτουργίας, ειδικά σε περιπτώσεις ξηροφθαλμίας
Τι πρέπει να προσέξεις ανάμεσα στους ελέγχους
Μην περιμένεις το επόμενο ραντεβού για να ελέγξεις τα μάτια σου αν παρατηρήσεις:
- Ξαφνική θολή όραση ή «σκιές»
- Διπλή όραση
- Πόνο ή πίεση στα μάτια
- Μυγάκια, λάμψεις ή μαύρα στίγματα
- Αλλαγή στην αντίληψη των χρωμάτων
- Συχνό τρίψιμο ή αίσθημα κόπωσης
Μη ξεχνάς
Ο τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος δεν είναι πολυτέλεια, είναι μέρος της πρόληψης για τη γενική σου υγεία. Πολλές παθήσεις των ματιών εξελίσσονται αθόρυβα και μπορούν να διαγνωστούν μόνο με τακτική επίσκεψη στον ειδικό. Ειδικά μετά τα 40, ο έλεγχος της όρασης πρέπει να γίνει μέρος της ετήσιας φροντίδας του εαυτού σου.