admin
Οι περισσότεροι γονείς θέλουν να πιστεύουν ότι το παιδί τους είναι ασφαλές και χαρούμενο στο σχολείο. Όμως η πραγματικότητα είναι ότι το bullying – ή αλλιώς σχολικός εκφοβισμός – μπορεί να συμβαίνει σιωπηλά, χωρίς να γίνει άμεσα αντιληπτό. Τα παιδιά συχνά ντρέπονται, φοβούνται ή δεν ξέρουν πώς να μιλήσουν γι’ αυτό που τους συμβαίνει. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν τα σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι το παιδί τους υφίσταται εκφοβισμό.
Τι είναι το bullying
Ο όρος bullying αναφέρεται σε επαναλαμβανόμενη, εσκεμμένη επιθετική συμπεριφορά που ασκείται από ένα ή περισσότερα άτομα σε βάρος ενός παιδιού, είτε σωματικά είτε λεκτικά, ψυχολογικά ή και διαδικτυακά (cyberbullying). Δεν είναι μια απλή σύγκρουση ή ένας τσακωμός, αλλά ένα επίμονο μοτίβο κακοποίησης με σκοπό να πληγώσει ή να μειώσει το θύμα.
Το bullying μπορεί να συμβαίνει στο σχολείο, στο φροντιστήριο, στον αθλητικό σύλλογο ή και μέσω των social media και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
Σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι το παιδί σου δέχεται bullying
Κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά όταν βιώνει εκφοβισμό. Κάποια μιλούν ανοιχτά, άλλα όμως κλείνονται στον εαυτό τους και προσπαθούν να το κρύψουν. Οι γονείς πρέπει να είναι παρατηρητικοί, όχι υπερβολικά καχύποπτοι, αλλά αρκετά ευαίσθητοι ώστε να αναγνωρίσουν τυχόν αλλαγές.
Συναισθηματικά και ψυχολογικά σημάδια
Αυτά τα σημάδια εμφανίζονται συχνά πρώτα και αντικατοπτρίζουν την εσωτερική πίεση που βιώνει το παιδί.
- Ξαφνικές μεταπτώσεις στη διάθεση ή ευερεθιστότητα χωρίς σαφή λόγο
- Άγχος ή νευρικότητα, κυρίως πριν το σχολείο
- Κλάματα, ξεσπάσματα ή απόσυρση από το οικογενειακό περιβάλλον
- Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που του άρεσαν
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση ή δηλώσεις όπως “κανείς δεν με θέλει”, “είμαι άχρηστος”
Σωματικά σημάδια και ανεξήγητα συμπτώματα
Το σώμα συχνά εκφράζει αυτό που το παιδί δεν μπορεί να πει με λόγια.
- Συχνοί πονοκέφαλοι ή πόνοι στην κοιλιά, χωρίς ιατρική εξήγηση
- Διαταραχές ύπνου ή εφιάλτες
- Απότομη αλλαγή στην όρεξη – υπερφαγία ή απώλεια όρεξης
- Επανεμφάνιση συμπεριφορών μικρότερης ηλικίας (π.χ. νυχτερινή ενούρηση)
- Μώλωπες ή τραυματισμοί που το παιδί αποφεύγει να εξηγήσει
Αλλαγές στη σχολική συμπεριφορά
Το σχολείο είναι συχνά το κύριο πεδίο όπου εκδηλώνεται το bullying. Οι αλλαγές σε συνήθειες που σχετίζονται με το σχολείο μπορεί να είναι ενδεικτικές.
- Άρνηση ή φόβος να πάει στο σχολείο
- Πτώση στις σχολικές επιδόσεις
- Προσπάθειες να αποφύγει το διάλειμμα ή την ώρα του φαγητού
- Ζητά συχνά να τον πάρουν νωρίτερα από το σχολείο
- Συχνές επισκέψεις στο ιατρείο του σχολείου χωρίς σοβαρό λόγο
Κοινωνική απομόνωση
Το παιδί που δέχεται bullying συχνά χάνει την εμπιστοσύνη στους άλλους και απομονώνεται.
- Δεν θέλει να πάει σε πάρτι ή εκδρομές
- Δεν αναφέρει φίλους ή σταματά να κάνει παρέα με άτομα που ήταν κοντά του
- Κλείνεται στον εαυτό του, περνάει πολλές ώρες μόνο του
- Δείχνει να φοβάται συγκεκριμένα παιδιά ή ομάδες
Σημάδια διαδικτυακού bullying (cyberbullying)
Το bullying δεν σταματά πλέον στις σχολικές αίθουσες. Μέσω κινητών και social media, μπορεί να συνεχίζεται και στο σπίτι.
- Αποφεύγει ή φοβάται να χρησιμοποιήσει κινητό ή υπολογιστή
- Δείχνει στεναχωρημένο μετά από χρήση του διαδικτύου
- Σβήνει γρήγορα οθόνες όταν πλησιάζεις
- Γίνεται απότομο ή αμυντικό όταν ρωτάς τι βλέπει ή με ποιον μιλάει
Πώς να αντιδράσεις αν υποψιάζεσαι ότι το παιδί σου δέχεται bullying
Η πρώτη και σημαντικότερη κίνηση είναι να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου και να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον όπου το παιδί νιώθει ότι μπορεί να μιλήσει χωρίς να φοβηθεί.
Βήματα που μπορείς να ακολουθήσεις
- Άκου προσεκτικά χωρίς να διακόπτεις ή να κρίνεις.
- Δείξε κατανόηση και στήριξη, επιβεβαίωσέ του ότι δεν φταίει εκείνο.
- Μίλησε με το σχολείο ή άλλους υπεύθυνους χώρους όπου πιστεύεις ότι μπορεί να συμβαίνει το πρόβλημα.
- Ζήτησε βοήθεια από ειδικό παιδοψυχολόγο, αν δεις ότι το παιδί δυσκολεύεται να διαχειριστεί την κατάσταση.
Το πιο σημαντικό είναι να μην αγνοήσεις τα σημάδια. Το bullying δεν είναι «μια φάση» ή «παιδικές κόντρες» – μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την ψυχική υγεία του παιδιού.
Τελικές σκέψεις
Το bullying είναι μια σκληρή εμπειρία που, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα, μπορεί να αφήσει βαθιά ψυχολογικά τραύματα. Ως γονείς, η παρατηρητικότητα και η συναισθηματική στήριξη είναι τα πιο ισχυρά εργαλεία που έχουμε. Αν υποψιάζεσαι ότι κάτι δεν πάει καλά, πλησίασε το παιδί σου με αγάπη, σεβασμό και ανοιχτή επικοινωνία. Το πιο πιθανό είναι να σε χρειάζεται περισσότερο απ’ όσο νομίζεις.
