Η 5η νόσος – υπάρχει ακόμα;

Η 5η νόσος είναι μια παιδική λοίμωξη που στο παρελθόν ήταν πολύ συχνή στα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς. Αν και ακούγεται λιγότερο σήμερα, εξακολουθεί να κυκλοφορεί. Είναι ήπια στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, αλλά σε ορισμένες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές. Ας δούμε τι ισχύει σήμερα.

Τι είναι η 5η νόσος

Η 5η νόσος, γνωστή και ως λοιμώδης ερύθημα ή «νόσος της παρειάς», προκαλείται από τον ιό Parvovirus B19. Ονομάστηκε «πέμπτη» γιατί ήταν η πέμπτη κατά σειρά αναγνωρισμένη εξανθηματική νόσος στην παιδική ηλικία, μετά την ιλαρά, την ερυθρά, την ανεμοβλογιά και τον οστρακιά.

Χαρακτηριστικά της νόσου:

• Εξανθήματα, κυρίως στο πρόσωπο και στα άκρα
• Ήπιος πυρετός ή καθόλου
• Κόπωση, μυαλγίες ή ήπιο αίσθημα αδιαθεσίας

Ποιοι προσβάλλονται

Η 5η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά ηλικίας 4–10 ετών, αλλά και οι ενήλικες μπορούν να προσβληθούν – συνήθως πιο ήπια ή με διαφορετικά συμπτώματα.

Ποιοι βρίσκονται σε κίνδυνο για επιπλοκές:

• Έγκυες γυναίκες, κυρίως στο πρώτο μισό της κύησης
• Άτομα με αναιμία ή ανοσοκαταστολή
• Άτομα με χρόνια αιματολογικά νοσήματα (π.χ. δρεπανοκυτταρική αναιμία)

Υπάρχει ακόμα η 5η νόσος;

Ναι, η 5η νόσος συνεχίζει να υπάρχει, αν και τα κρούσματα έχουν μειωθεί ή περνούν απαρατήρητα λόγω της ήπιας φύσης της. Παρατηρείται κατά περιόδους, κυρίως την άνοιξη, και προκαλεί τοπικές μικροεπιδημίες σε σχολεία ή παιδικούς σταθμούς.

Γιατί φαίνεται πως “εξαφανίστηκε”;

• Πολλά περιστατικά είναι ασυμπτωματικά ή ελαφρά και δεν αναφέρονται
• Τα εξανθήματα συγχέονται με άλλες ιώσεις ή αλλεργίες
• Η χρήση μάσκας και τα μέτρα πρόληψης λόγω COVID-19 περιόρισαν και άλλες ιώσεις

Συμπτώματα και εικόνα της νόσου

Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι το έντονο ερυθρό εξάνθημα στα μάγουλα, που μοιάζει σαν «χαστούκι». Ακολουθεί εξάνθημα σε χέρια, πόδια και κορμό, που μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες ή να υποτροπιάζει για εβδομάδες, ιδιαίτερα με την έκθεση στον ήλιο ή στη ζέστη.

Άλλα πιθανά συμπτώματα:

• Ήπιος πυρετός
• Καταρροή ή βήχας στο αρχικό στάδιο
• Πόνοι στις αρθρώσεις (κυρίως σε ενήλικες)

Μεταδοτικότητα και πρόληψη

Η 5η νόσος μεταδίδεται με σταγονίδια από το φτέρνισμα, τον βήχα ή την επαφή με μολυσμένα αντικείμενα. Το άτομο μεταδίδει τον ιό πριν την εμφάνιση των εξανθημάτων – όταν πια εμφανιστούν, δεν θεωρείται πλέον μεταδοτικό.

Πώς να προφυλαχθείς:

• Τακτικό πλύσιμο χεριών
• Αποφυγή στενής επαφής με ασθενείς, ιδιαίτερα σε περίπτωση εγκυμοσύνης
• Ενημέρωση του γιατρού σε περίπτωση επαφής με κρούσμα

Χρειάζεται θεραπεία;

Η 5η νόσος είναι αυτοπεριοριζόμενη και δεν απαιτεί ειδική θεραπεία. Η αντιμετώπιση επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Συνηθισμένες οδηγίες:

• Αντιπυρετικά για τον πυρετό ή την ενόχληση
• Ανάπαυση και καλή ενυδάτωση
• Εντονη προσοχή σε εγκύους – απαιτείται παρακολούθηση

Να θυμάσαι

Η 5η νόσος υπάρχει ακόμα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις περνά απαρατήρητη λόγω των ήπιων συμπτωμάτων της. Παρόλα αυτά, χρειάζεται προσοχή σε ευπαθείς ομάδες, κυρίως σε εγκύους και άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Εάν εμφανιστούν εξανθήματα, κυρίως στα μάγουλα παιδιών, με ή χωρίς πυρετό, συμβουλέψου τον παιδίατρο για σωστή διάγνωση και καθοδήγηση.