admin
Η νόσος Πάρκινσον είναι μια χρόνια νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει την κίνηση και τη λειτουργία του σώματος. Προκαλείται από την προοδευτική απώλεια νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο που παράγουν ντοπαμίνη – μια ουσία απαραίτητη για τον ομαλό έλεγχο των κινήσεων.
Η έγκαιρη αναγνώριση των πρώτων συμπτωμάτων είναι καθοριστική για την καλύτερη διαχείριση της νόσου και την επιβράδυνση της εξέλιξής της. Τα σημάδια συχνά ξεκινούν ήπια και μπορούν εύκολα να αγνοηθούν ή να αποδοθούν σε φυσιολογική γήρανση.
Πότε εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα
Τα πρώτα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον συνήθως εκδηλώνονται μετά την ηλικία των 60 ετών, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν και νωρίτερα. Η εμφάνιση και η εξέλιξη της νόσου διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να εμφανιστούν χρόνια πριν διαγνωστεί επίσημα η νόσος.
Ποια είναι τα πρώτα κινητικά συμπτώματα
Τα κινητικά συμπτώματα αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Πάρκινσον και συχνά είναι αυτά που ωθούν το άτομο να αναζητήσει ιατρική βοήθεια.
Τρόμος ηρεμίας
Ένα από τα πιο συχνά πρώιμα σημάδια:
- Ελαφρύ τρέμουλο σε ένα δάχτυλο, το χέρι ή το πόδι, όταν βρίσκεται σε ανάπαυση
- Το τρέμουλο μειώνεται ή εξαφανίζεται όταν το μέλος κινείται
Βραδυκινησία
Η βραδυκινησία αναφέρεται στην επιβράδυνση των κινήσεων:
- Οι καθημερινές δραστηριότητες γίνονται πιο αργές
- Δυσκολία στην έναρξη της κίνησης (π.χ. στο περπάτημα)
- Μειωμένη εκφραστικότητα του προσώπου
Δυσκαμψία μυών
Η μυϊκή δυσκαμψία είναι ένα ακόμα πρώιμο σύμπτωμα:
- Αίσθημα δυσκαμψίας στα άκρα ή στον κορμό
- Πόνος ή περιορισμός του εύρους κίνησης
- Αίσθηση «μπλοκαρίσματος» στις αρθρώσεις
Αλλαγές στο βάδισμα και τη στάση
- Το βήμα γίνεται πιο κοντό και συρτό
- Κλίση του σώματος προς τα εμπρός
- Απώλεια της φυσιολογικής αιώρησης των χεριών κατά το περπάτημα
Πρώιμα μη κινητικά συμπτώματα
Πριν ακόμα εμφανιστούν τα κλασικά κινητικά συμπτώματα, μπορεί να εκδηλωθούν μη κινητικά σημάδια, τα οποία συχνά υποτιμώνται.
Διαταραχές ύπνου
- Αϋπνία ή διακεκομμένος ύπνος
- Έντονες κινήσεις ή ομιλία κατά τη διάρκεια του ύπνου (REM sleep behavior disorder)
Αλλαγές στην όσφρηση
- Απώλεια ή μείωση της αίσθησης της όσφρησης (υποσμία), ένα από τα πιο πρώιμα και υποτιμημένα συμπτώματα
Προβλήματα στο πεπτικό σύστημα
- Δυσκοιλιότητα που δεν σχετίζεται με αλλαγές στη διατροφή ή στο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας
Διαταραχές διάθεσης
- Αίσθημα κατάθλιψης ή άγχους, που μπορεί να προηγείται των κινητικών συμπτωμάτων
Κόπωση
- Ανεξήγητη κόπωση και μειωμένη ενεργητικότητα
Πότε να απευθυνθείς σε γιατρό
Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου Πάρκινσον βοηθάει στην καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη διατήρηση της ποιότητας ζωής. Αν παρατηρήσεις:
- Τρέμουλο στο χέρι ή στο πόδι
- Δυσκαμψία ή επιβράδυνση κινήσεων
- Αλλαγές στο βάδισμα ή στην ισορροπία
- Απώλεια όσφρησης
- Συνεχή κόπωση ή προβλήματα ύπνου
είναι καλό να συμβουλευτείς νευρολόγο για περαιτέρω αξιολόγηση.
Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος Πάρκινσον
Αν και προς το παρόν δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, πολλές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Φαρμακευτική αγωγή
- Φάρμακα που αυξάνουν ή υποκαθιστούν τη ντοπαμίνη
- Αντιχολινεργικά για μείωση τρόμου
- Αντικαταθλιπτικά σε περίπτωση διαταραχών διάθεσης
Φυσιοθεραπεία και εργοθεραπεία
- Άσκηση για διατήρηση κινητικότητας
- Λογοθεραπεία για αντιμετώπιση δυσκολιών στην ομιλία
- Εργοθεραπεία για διευκόλυνση των καθημερινών δραστηριοτήτων
Χειρουργικές επιλογές
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, μπορεί να συστηθεί:
- Βαθιά εγκεφαλική διέγερση (Deep Brain Stimulation – DBS), που βοηθά στον έλεγχο των κινητικών συμπτωμάτων
