admin
Η βραχνάδα είναι μια κοινή και συχνά παροδική διαταραχή της φωνής που σχεδόν όλοι βιώνουν κάποια στιγμή. Μπορεί να προκληθεί από ένα απλό κρυολόγημα, φωνητική κόπωση ή αλλεργία. Όταν όμως η αλλοίωση της φωνής διαρκεί περισσότερο από δύο έως τρεις εβδομάδες, χωρίς εμφανή λόγο ή βελτίωση, μπορεί να είναι σημάδι υποκείμενης σοβαρής πάθησης που απαιτεί διερεύνηση.
Τι είναι η βραχνάδα
Η βραχνάδα (ή δυσφωνία) περιγράφει την αλλαγή στην ποιότητα, την ένταση ή το ύψος της φωνής. Συμβαίνει όταν διαταράσσεται η φυσιολογική λειτουργία των φωνητικών χορδών, που βρίσκονται στον λάρυγγα.
Συχνές και αθώες αιτίες
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η βραχνάδα οφείλεται σε παροδικούς ή καλοήθεις παράγοντες, όπως:
- ιώσεις του ανώτερου αναπνευστικού
- υπερβολική χρήση της φωνής (π.χ. δυνατή ομιλία, τραγούδι, φωνές)
- γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ)
- ξηρότητα του λαιμού
- αλλεργίες ή ερεθιστικοί παράγοντες (π.χ. καπνός, σκόνη)
- ορμονικές αλλαγές (ιδίως σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση)
Πότε η βραχνάδα μπορεί να σημαίνει κάτι σοβαρό
Όταν η βραχνάδα παραμένει ή χειροτερεύει, και δεν σχετίζεται με κρυολόγημα ή φωνητική κόπωση, τότε μπορεί να συνδέεται με παθολογικές καταστάσεις όπως:
1. Καλοήθεις βλάβες φωνητικών χορδών
- οζίδια φωνητικών χορδών
- πολύποδες ή κύστεις
- παραλύσεις χορδών λόγω νευρολογικής βλάβης ή τραυματισμού
2. Καρκίνος λάρυγγα
Η παρατεταμένη βραχνάδα, ιδίως σε καπνιστές ή άτομα άνω των 40, είναι το πιο πρώιμο σύμπτωμα του καρκίνου του λάρυγγα. Άλλα πιθανά συνοδά συμπτώματα:
- δυσκολία στην κατάποση
- πόνος στον λαιμό ή στο αυτί
- αίσθημα ξένου σώματος
- ανεξήγητη απώλεια βάρους
3. Νευρολογικές παθήσεις
Παθήσεις όπως η νόσος Πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας ή βλάβες του πνευμονογαστρικού νεύρου (νεύρο VAGUS) μπορούν να επηρεάσουν τη φωνή.
4. Θυρεοειδικές διαταραχές ή επεμβάσεις
Ο υποθυρεοειδισμός ή επιπλοκές από επεμβάσεις στον θυρεοειδή μπορεί να επηρεάσουν τη φωνητική λειτουργία.
Πότε πρέπει να δεις γιατρό
Απευθύνσου σε ΩΡΛ (ωτορινολαρυγγολόγο) αν η βραχνάδα:
- διαρκεί πάνω από 2-3 εβδομάδες
- συνοδεύεται από πόνο, δυσκαταποσία ή αιμόπτυση
- εμφανίζεται χωρίς λοίμωξη ή υπερκόπωση
- επανέρχεται συχνά ή επιμένει σε επαγγελματίες της φωνής
- συνοδεύεται από διόγκωση στον λαιμό ή βραχνή αναπνοή
Πώς γίνεται η διάγνωση
Ο ΩΡΛ μπορεί να συστήσει:
- λαρυγγοσκόπηση ή φωνοσκόπηση, για οπτική εκτίμηση των φωνητικών χορδών
- απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική, μαγνητική) αν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα
- βιοψία, εάν διαπιστωθεί αλλοίωση που χρήζει διερεύνησης
- αιματολογικός ή ορμονικός έλεγχος, εφόσον υπάρχουν ενδείξεις
Τι μπορείς να κάνεις για την πρόληψη
- απέφυγε το κάπνισμα και το παθητικό κάπνισμα
- μείωσε την κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης
- ενυδατώνε τον λαιμό σου με νερό και υγραντήρες
- απόφυγε να φωνάζεις ή να μιλάς υπερβολικά δυνατά
- συμβουλεύσου φωνολόγο ή λογοθεραπευτή αν χρησιμοποιείς επαγγελματικά τη φωνή σου
