Το συκώτι είναι ένα από τα πιο ζωτικά όργανα του σώματος, υπεύθυνο για πλήθος λειτουργιών όπως η αποτοξίνωση, ο μεταβολισμός και η αποθήκευση θρεπτικών συστατικών. Όταν το ήπαρ αρχίζει να δυσλειτουργεί, στέλνει προειδοποιητικά σημάδια, τα οποία είναι συχνά ήπια και εύκολα παραβλέψιμα. Η έγκαιρη αναγνώρισή τους μπορεί να αποτρέψει σοβαρές επιπλοκές.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η υγεία του ήπατος
Το ήπαρ εκτελεί πάνω από 500 διαφορετικές λειτουργίες, μεταξύ των οποίων:
- φιλτράρει το αίμα από τοξίνες
- παράγει χολή για την πέψη
- μεταβολίζει φάρμακα και αλκοόλ
- αποθηκεύει ενέργεια και βιταμίνες
- συμμετέχει στη ρύθμιση σακχάρου και λιπιδίων
Μια βλάβη στο συκώτι μπορεί να επηρεάσει πολλαπλά συστήματα του οργανισμού.
Τα πρώιμα σημάδια βλάβης στο συκώτι
Πολλά από τα συμπτώματα της ηπατικής δυσλειτουργίας είναι γενικά και μπορεί να παραπέμπουν σε άλλες παθήσεις. Όμως, όταν εμφανίζονται συνδυαστικά, αποτελούν ισχυρή ένδειξη.
1. Χρόνια κόπωση και αδυναμία
Ανεξήγητη, συνεχής εξάντληση που δεν υποχωρεί με ξεκούραση μπορεί να σχετίζεται με την τοξική επιβάρυνση του αίματος, λόγω μειωμένης ηπατικής λειτουργίας.
2. Κνησμός (φαγούρα στο δέρμα)
Ο επίμονος κνησμός χωρίς εξανθήματα μπορεί να είναι πρώιμο σημάδι χολόστασης (παρεμπόδισης της ροής της χολής).
3. Αλλαγές στο χρώμα των ούρων και των κοπράνων
- Σκούρα ούρα (σαν μαύρο τσάι)
- Ωχρά ή λευκόχρωμα κόπραναΑποτελούν ενδείξεις διαταραχής στην παραγωγή και απέκκριση της χολής.
4. Ίκτερος (κιτρινισμός δέρματος και ματιών)
Ο ίκτερος είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια, και προκύπτει όταν η χολερυθρίνη συσσωρεύεται στο αίμα.
5. Ναυτία, ανορεξία και δυσπεψία
Η ηπατική βλάβη μπορεί να επηρεάσει τη πέψη, προκαλώντας αίσθημα πληρότητας, απώλεια όρεξης ή ναυτία, ειδικά μετά την κατανάλωση λιπαρών τροφών.
6. Πόνος ή βάρος στο δεξιό άνω μέρος της κοιλιάς
Μπορεί να σχετίζεται με διόγκωση του ήπατος ή φλεγμονή.
7. Εύκολοι μώλωπες ή αιμορραγίες
Το ήπαρ συμμετέχει στην παραγωγή παραγόντων πήξης, και όταν δεν λειτουργεί σωστά, αυξάνεται η αιμορραγική τάση.
8. Ορμονικές διαταραχές
Στους άνδρες μπορεί να παρουσιαστεί γυναικομαστία ή απώλεια λίμπιντο, ενώ στις γυναίκες ακανόνιστος κύκλος.
Ποιες είναι οι βασικές αιτίες βλάβης στο συκώτι
- Χρόνια κατανάλωση αλκοόλ
- Λοιμώξεις (ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ B, C)
- Λιπώδης νόσος του ήπατος (λόγω παχυσαρκίας, διαβήτη)
- Τοξικά φάρμακα ή συμπληρώματα
- Αυτοάνοσες ηπατοπάθειες
- Κληρονομικές παθήσεις (όπως η ΝΟΣΟΣ WILSON ή η ΑΙΜΟΧΡΩΜΑΤΩΣΗ)
Διάβασε: Τι σημαίνει όταν τα ηπατικά ένζυμα είναι αυξημένα;
Πότε να επισκεφθείς γιατρό
Αν παρατηρήσεις περισσότερα από ένα από τα παραπάνω συμπτώματα, ιδίως αν συνοδεύονται από:
- απώλεια βάρους
- πόνο στην κοιλιά
- ίκτερο
- εμετούς ή πυρετό
τότε πρέπει να απευθυνθείς άμεσα σε παθολόγο ή ηπατολόγο για εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η αξιολόγηση γίνεται με:
- αιματολογικές εξετάσεις (SGOT, SGPT, γGT, ALP, χολερυθρίνη)
- υπέρηχο ήπατος
- ελαστογραφία για αξιολόγηση ίνωσης
- σε ορισμένες περιπτώσεις, βιοψία ήπατος