Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (κινητά, wi-fi): τι λέει η επιστήμη για τις επιπτώσεις στην υγεία

Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (Η/Μ ακτινοβολία) είναι μια μορφή ενέργειας που παράγεται από ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία σε κίνηση. Υπάρχουν διάφορες μορφές Η/Μ ακτινοβολίας, από τα ακίνδυνα ραδιοκύματα έως τις πιο επικίνδυνες ακτίνες Χ.

Οι πηγές που μας ενδιαφέρουν στην καθημερινή ζωή, όπως τα κινητά τηλέφωνα, τα ασύρματα δίκτυα (Wi-Fi) και άλλες ασύρματες συσκευές, εκπέμπουν μη ιοντίζουσα ακτινοβολία, δηλαδή ακτινοβολία χαμηλής ενέργειας που δεν μπορεί να προκαλέσει άμεση βλάβη στο DNA.

Ποιες είναι οι βασικές πηγές έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία

• Κινητά τηλέφωνα
• Δίκτυα Wi-Fi και Bluetooth
• Ασύρματα τηλέφωνα (DECT)
• Ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές κεραίες
• Οικιακές ηλεκτρονικές συσκευές

Οι καθημερινές μας δραστηριότητες συνεπάγονται συνεχή έκθεση σε χαμηλά επίπεδα Η/Μ ακτινοβολίας.

Τι λέει η επιστήμη για τις επιπτώσεις στην υγεία

Έρευνες και αποδείξεις

Η επιστημονική κοινότητα έχει αφιερώσει δεκαετίες στη μελέτη των πιθανών κινδύνων από τη χρήση κινητών τηλεφώνων και ασύρματων τεχνολογιών.

• Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ταξινομήσει τα ραδιοκύματα ως “πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο” (ομάδα 2Β), λόγω ανεπαρκών αλλά ανησυχητικών ενδείξεων από κάποιες μελέτες.
• Μεγάλες έρευνες, όπως η μελέτη INTERPHONE, δεν βρήκαν σαφή σύνδεση μεταξύ της χρήσης κινητών τηλεφώνων και του αυξημένου κινδύνου όγκων στον εγκέφαλο, αν και άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο κινδύνου με πολύ έντονη και μακροχρόνια χρήση.
• Σύμφωνα με την Επιτροπή ICNIRP, τα επίπεδα ακτινοβολίας που προκύπτουν από καθημερινή χρήση κινητών και Wi-Fi είναι πολύ χαμηλότερα από τα όρια που θεωρούνται επικίνδυνα για την υγεία.

Πιθανές επιδράσεις που έχουν αναφερθεί

• Ήπια αύξηση της θερμοκρασίας στους ιστούς κοντά στην πηγή ακτινοβολίας (π.χ. αυτί ή κεφάλι κατά την ομιλία στο κινητό)
• Κούραση, αϋπνία ή πονοκέφαλοι σε υπερευαίσθητα άτομα (αν και αυτά τα συμπτώματα δεν έχουν επιβεβαιωθεί επιστημονικά ως άμεσες συνέπειες της Η/Μ ακτινοβολίας)
• Συνεχιζόμενη έρευνα για ενδεχόμενες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις με βάση την ένταση και τη διάρκεια έκθεσης

Συμπέρασμα των ειδικών: Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν σαφείς και επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις ότι η κανονική χρήση κινητών ή Wi-Fi προκαλεί σοβαρές βλάβες στην υγεία.

Πώς να περιορίσετε την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία

Αν και η τρέχουσα επιστημονική γνώση δεν υποδεικνύει άμεσο κίνδυνο, μπορείτε να λάβετε απλά προληπτικά μέτρα:

Χρήση κινητών τηλεφώνων

• Χρησιμοποιείτε ακουστικά ή τη λειτουργία ανοικτής ακρόασης για να κρατάτε το κινητό μακριά από το κεφάλι σας.
• Περιορίστε τη διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων.
• Αποφύγετε τη χρήση κινητού όταν το σήμα είναι αδύναμο, γιατί τότε η συσκευή εκπέμπει περισσότερη ακτινοβολία.

Wi-Fi και άλλες ασύρματες συσκευές

• Τοποθετήστε το router σε κεντρικό σημείο του σπιτιού, αλλά όχι σε υπνοδωμάτια ή κοντά σε χώρους μακράς παραμονής.
• Απενεργοποιείτε το Wi-Fi τη νύχτα ή όταν δεν το χρησιμοποιείτε.
• Περιορίστε την άσκοπη χρήση άλλων ασύρματων συσκευών.

Ειδικά μέτρα για παιδιά

Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα λόγω του αναπτυσσόμενου οργανισμού τους. Οι ειδικοί συστήνουν:

• Περιορισμένη χρήση κινητών τηλεφώνων σε μικρές ηλικίες
• Χρήση μόνο για απαραίτητες επικοινωνίες
• Ενίσχυση της συνήθειας χρήσης hands-free συσκευών

Μύθοι και αλήθειες γύρω από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία

• Μύθος: Το Wi-Fi προκαλεί καρκίνο.Αλήθεια: Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αποδείξεις που να το τεκμηριώνουν.
• Μύθος: Όλοι οι τύποι ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας είναι το ίδιο επικίνδυνοι.Αλήθεια: Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ μη ιοντίζουσας (Wi-Fi, κινητά) και ιοντίζουσας ακτινοβολίας (ακτίνες Χ, ακτινοβολία UV).
• Μύθος: Τα ακουστικά Bluetooth είναι πιο επικίνδυνα από τα κινητά.Αλήθεια: Τα ακουστικά εκπέμπουν ακτινοβολία πολύ χαμηλότερης ισχύος από τα κινητά.