Προληπτικές εξετάσεις για άνδρες: τι πρέπει να περιλαμβάνουν και πότε να τις κάνετε

Η πρόληψη είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για τη διατήρηση της υγείας, και αυτό ισχύει απόλυτα για τους άνδρες. Οι προληπτικές ιατρικές εξετάσεις βοηθούν στον έγκαιρο εντοπισμό ασθενειών, ακόμη και πριν εμφανιστούν συμπτώματα, προσφέροντας τη δυνατότητα έγκαιρης παρέμβασης και αποτελεσματικής θεραπείας.

Παρακάτω παρουσιάζονται οι βασικές εξετάσεις που συνιστώνται για τους άνδρες, ανάλογα με την ηλικία και τους παράγοντες κινδύνου.

Γενικές εξετάσεις που πρέπει να γίνονται τακτικά

Οι παρακάτω εξετάσεις είναι απαραίτητες για την παρακολούθηση της γενικής κατάστασης της υγείας:

Αιματολογικές εξετάσεις

• γενική αίματος

• σάκχαρο νηστείας

• χοληστερίνη (ολική, HDL, LDL)

• τριγλυκερίδια

• έλεγχος ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας

Μέτρηση αρτηριακής πίεσης

Η υπέρταση μπορεί να υπάρχει για χρόνια χωρίς συμπτώματα. Η τακτική μέτρηση πίεσης είναι βασικό μέτρο πρόληψης για εγκεφαλικά και καρδιοπάθειες.

Δείκτης μάζας σώματος (BMI) και περίμετρος μέσης

Ο συνδυασμός αυτών των μετρήσεων δείχνει τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, διαβήτη και καρδιοπάθειας.

Προληπτικές εξετάσεις ανά ηλικία

Από 20 έως 39 ετών

• γενικές αιματολογικές εξετάσεις (κάθε 1-2 χρόνια)

• έλεγχος αρτηριακής πίεσης (κάθε χρόνο)

• εξέταση δέρματος (για σπίλους και σημάδια καρκίνου)

• οφθαλμολογικός έλεγχος (κάθε 2-3 χρόνια)

• σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, αν υπάρχει ενεργή σεξουαλική ζωή χωρίς μόνιμο σύντροφο

• καρδιολογικός έλεγχος, αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό

Από 40 έως 49 ετών

• όλα τα παραπάνω, και επιπλέον:

• PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο) για έλεγχο προστάτη (κατόπιν σύστασης ιατρού)

• κολονοσκόπηση, σε περιπτώσεις οικογενειακού ιστορικού καρκίνου παχέος εντέρου

• τεστ κοπράνων για αίμα

• έλεγχος θυρεοειδούς (TSH, T3, T4)

Από 50 ετών και άνω

• PSA και δακτυλική εξέταση προστάτη ετησίως

• κολονοσκόπηση κάθε 5-10 χρόνια

• μέτρηση οστικής πυκνότητας (ιδίως σε άνδρες με ιστορικό οστεοπόρωσης)

• καρδιολογικό triplex και τεστ κοπώσεως, ιδίως σε άνδρες με καθιστική ζωή ή συμπτώματα

• ετήσιος έλεγχος ακοής και όρασης

Συμπληρωματικές εξετάσεις ανά περίπτωση

Ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό, τον τρόπο ζωής ή τα ατομικά χαρακτηριστικά, ο γιατρός μπορεί να προτείνει επιπλέον:

• υπέρηχο άνω/κάτω κοιλίας

• ορμονολογικό έλεγχο (τεστοστερόνη, κορτιζόλη)

• καρδιολογική μαγνητική τομογραφία

• γαστροσκόπηση, σε περιπτώσεις δυσπεψίας ή γαστρεντερικών συμπτωμάτων

Γιατί οι άνδρες συχνά αμελούν την πρόληψη

Οι στατιστικές δείχνουν ότι πολλοί άνδρες αποφεύγουν τις προληπτικές εξετάσεις λόγω:

• φόβου για διάγνωση

• έλλειψης χρόνου

• αίσθησης ότι «δεν έχουν κάτι»

• πεποίθησης ότι η πρόληψη αφορά κυρίως τις γυναίκες

Αυτό όμως οδηγεί πολλές φορές στη διάγνωση ασθενειών σε προχωρημένο στάδιο. Η πρόληψη σώζει ζωές και είναι πολύ πιο απλή και οικονομική από την θεραπεία.

Συχνές ερωτήσεις

Πόσο συχνά πρέπει να γίνονται οι εξετάσεις;Εξαρτάται από την ηλικία και την κατάσταση υγείας. Οι βασικές εξετάσεις αίματος και η μέτρηση πίεσης πρέπει να γίνονται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.

Χρειάζεται να πάω σε διάφορους ειδικούς ή μόνο στον παθολόγο;Ο παθολόγος μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση και να σας παραπέμψει σε εξειδικευμένους γιατρούς αν χρειαστεί (ουρολόγο, καρδιολόγο, γαστρεντερολόγο κ.ά.).

Τι να κάνω αν δεν έχω συμπτώματα;Αυτό είναι το νόημα της πρόληψης: να εντοπιστεί κάτι πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα.