Οι αιματολογικές εξετάσεις είναι από τις πιο συχνές διαγνωστικές διαδικασίες στην ιατρική και προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για τη γενική υγεία, τη λειτουργία των οργάνων και την ύπαρξη τυχόν λοιμώξεων ή παθήσεων.
Ωστόσο, οι αριθμοί και τα ιατρικά ακρωνύμια που εμφανίζονται στα αποτελέσματα συχνά προκαλούν σύγχυση. Ας δούμε με απλά λόγια τι σημαίνουν οι βασικές εξετάσεις αίματος και πώς να τις ερμηνεύσετε.
Γενική αίματος (CBC)
Η γενική αίματος παρέχει εικόνα για την κατάσταση του αίματος, του ανοσοποιητικού και της οξυγόνωσης του οργανισμού.
Βασικές παράμετροι:
- Αιμοσφαιρίνη (HGB): Μετρά την ικανότητα μεταφοράς οξυγόνου στο αίμα.
- Χαμηλές τιμές → αναιμία
- Υψηλές τιμές → αφυδάτωση ή αναπνευστικά προβλήματα
- Αιματοκρίτης (HCT): Ποσοστό του όγκου του αίματος που καταλαμβάνεται από ερυθρά αιμοσφαίρια.
- Χαμηλός → αναιμία
- Υψηλός → αφυδάτωση ή πολυερυθραιμία
- Ερυθρά αιμοσφαίρια (RBC): Μεταφέρουν οξυγόνο.
- Χαμηλά → αναιμία
- Υψηλά → χρόνια υποξία ή κάπνισμα
- Λευκά αιμοσφαίρια (WBC): Αμυντικά κύτταρα του ανοσοποιητικού.
- Υψηλά → λοίμωξη ή φλεγμονή
- Χαμηλά → ιογενής λοίμωξη ή καταστολή μυελού των οστών
- Αιμοπετάλια (PLT): Βοηθούν στην πήξη του αίματος.
- Χαμηλά → αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας
- Υψηλά → φλεγμονή ή διαταραχές πήξης
ΤΚΕ και CRP
ΤΚΕ (Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών)
- Ανιχνεύει γενική φλεγμονή ή λοίμωξη
- Δεν είναι ειδική εξέταση, αλλά αυξάνεται σε πολλές παθολογικές καταστάσεις
CRP (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη)
- Πιο ευαίσθητος δείκτης οξείας φλεγμονής
- Υψηλές τιμές → πιθανή βακτηριακή λοίμωξη ή σοβαρή φλεγμονή
Βιοχημικός έλεγχος
Αξιολογεί τη λειτουργία των βασικών οργάνων και μεταβολικών δεικτών.
Σάκχαρο (Γλυκόζη)
- Φυσιολογικές τιμές: 70 – 99 mg/dL (νηστικός)
- Υψηλές τιμές → σακχαρώδης διαβήτης ή προδιαβήτης
Ουρία και κρεατινίνη
- Δείκτες νεφρικής λειτουργίας
- Υψηλές τιμές → πιθανή νεφρική δυσλειτουργία ή αφυδάτωση
Τρανσαμινάσες (AST, ALT)
- Ένζυμα του ήπατος
- Αυξημένα επίπεδα → πιθανή ηπατίτιδα, φαρμακευτική τοξικότητα ή λιπώδες ήπαρ
Χοληστερίνη (ολική, HDL, LDL) και τριγλυκερίδια
- Εκτιμούν τον καρδιοαγγειακό κίνδυνο
- Υψηλή LDL και τριγλυκερίδια → αυξημένος κίνδυνος για αθηροσκλήρωση
Ορμονικός έλεγχος
TSH – Θυρεοειδοτρόπος ορμόνη
- Ρυθμίζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς
- Υψηλή TSH → υποθυρεοειδισμός
- Χαμηλή TSH → υπερθυρεοειδισμός
FT3, FT4 – Ελεύθερες θυρεοειδικές ορμόνες
- Μαζί με την TSH δείχνουν πιο ακριβή εικόνα για τη λειτουργία του θυρεοειδούς
Έλεγχος βιταμινών και μετάλλων
Βιταμίνη D
- Χαμηλή → αυξημένος κίνδυνος για οστεοπενία, κόπωση, πτώση ανοσίας
Β12 και φυλλικό οξύ
- Απαραίτητες για το νευρικό σύστημα και τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων
- Χαμηλές τιμές → αναιμία, νευρολογικά συμπτώματα
Πώς να διαβάσετε σωστά τις τιμές
- Μην ανησυχείτε αν μία τιμή είναι ελαφρώς εκτός ορίων – η ερμηνεία πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα αποτελέσματα και τα συμπτώματά σας.
- Κάθε εργαστήριο έχει δικά του φυσιολογικά όρια – ελέγχετε πάντα τις μονάδες και τα όρια αναφοράς που αναγράφονται.
- Συζητήστε τα αποτελέσματα με τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος θα σας κατευθύνει αν χρειάζονται περαιτέρω εξετάσεις ή θεραπεία.
GIPHY App Key not set. Please check settings